wyszukiwanie/filtrowanie
Lp. Temat pracy Promotor Program studiów
61. Ile lat ma kulturalny Wrocław? Osoby starsze w kulturze miejskich aktywności. dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Niniejsza praca jest połączeniem ogólnych rozważań na temat obrazu starości z zebranym materiałem empirycznym, oddającym emocje i przeżycia osób, które są uczestnikami działań artystycznych (ale nie tylko) w kulturze miejskiej. W pracy zostały podjęte kwestie funkcjonowania ludzi starszych i relacji między nimi oraz identyfikacji społecznych praktyk kulturotwórczych. Autorka rozwija temat oddolnych aktywności oraz dokumentuje zmiany m.in.: spędzania wolnego czasu, sposobów wspólnego organizowania się i działania w dzisiejszym świecie. Mówienie o starości głosem poznanych osób stało się możliwością do redefiniowania jej znaczenia oraz odczytywania jej sensu nie tylko dla rozmówczyń, ale także dla innych.
62. Znaczenie smartphone w kulturze XXI wieku. dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Tematem niniejszej pracy jest znaczenie Smartphona w kulturze XXI wieku. Celem pracy jest pozyskanie informacji na temat wartości oraz funkcji jakie pełni Smartphone we współczesnej kulturze. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich to rozdział teoretyczny. W oparciu o literaturę, przedstawiona została geneza Smartphona. Drugi rozdział jest również rozdziałem teoretycznym, który przedstawia aspekty ludzkiego przywiązania do tegoż urządzenia, porusza kwestie Internetu, bankowości mobilnej, współczesnej telewizji, folkloru w sieci oraz portali społecznościowych. Najważniejszymi pojęciami w mojej pracy są komunikacja, wartość kulturowa, Internet, tożsamość oraz fonoholizm. Trzeci rozdział jest rozdziałem badawczym i zawiera analizę wyników uzyskanych na podstawie przeprowadzonych wywiadów oraz długotrwałych obserwacji.
63. Fotografia jako forma komunikacji. dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca licencjacka zatytułowana została: Fotografia jako forma komunikacji. Temat ten stanowi też główną tezę, która po dokonaniu analizy tekstów naukowych (ale nie tylko), przeprowadzonych badaniach i obserwacjach została przeze mnie potwierdzona. Było to moim celem, który został osiągnięty. Metodą wykorzystaną do badań była obserwacja profilów znajdujących się na portalach społecznościowych – Facebook i Instagram oraz wywiad. Na podstawie zrealizowanych badań zostały wygenerowane następujące wnioski. Pierwszym z nich jest to, że każde zdjęcie niesie z sobą komunikat. Niezależnie od tego, gdzie jest zamieszczone, w jakiej formie i celu – ono do nas „mówi”. Drugi wniosek mówi o tym, że fotografia ulega przemianom wraz z upływem czasu. Zmienia się także jej cel oraz forma. Trzeci wniosek postuluje to, że współczesne społeczeństwo jest tak przywiązane do zjawiska fotografii, że przestaje myśleć o tym, czym ona jest. Coraz dalej jej do określenia sztuką, stanowi bardziej nieodłączny element w życiu ludzi.
64. Ruchy wegańskie i świadome wybory konsumenckie. dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca jest próbą krytyki konsumeryzmu oraz ukazania globalnych skutków z niego wynikających. Rozpatrując zagadnienie z posthumanistycznej perspektywy, usytuowałam weganizm jako przykład moralnej filozofii kontestującej dominację gatunkową, która wsparta jest o "etos poszukiwania drogi do Drugiego". Dynamika na linii przedmiotu-podmiotu jest istotną kwestią dla analizy poglądów karnistycznych, szowinizmu gatunkowego oraz idei wegańskich obecnych dziś bardziej niż kiedykolwiek wcześniej w przestrzeni publicznej.
65. Piłka nożna z perspektywy arbitra. dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Podstawowym celem pracy jest ukazanie piłki nożnej z punktu widzenia sędziego piłkarskiego. Oprócz wskazania na najważniejsze wymiary sportu jakim jest piłka nożna, główną uwagę starałam się skoncentrować na postaci arbitra. Jej obraz postanowiłam skonstruować na podstawie wypowiedzi wielu sędziów piłkarskich, którzy zgodzili się wziąć udział w przeprowadzonym przeze mnie badaniu. Prezentacje wyników badań poprzedzam informacjami na temat przepisów piłki nożnej i jej historii. Podje również przykłady interpretacji tego zjawiska tworzonego w kontekście widowiska, teatru, czy gry.
66. Spożywanie koktajli alkoholowych jako akt smakoszostwa. dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem pracy jest ukazanie różnic między koktajlami alkoholowymi i ich spożywaniem a innymi trunkami. Temat ten został wybrany z racji tego, że kultura picia koktajli jest mało popularna w Polsce. Posługiwanie się określeniem „akt smakoszostwa” w kontekście degustowania tego typu napojów podparte jest wypowiedziami osób związanych zawodowo z tą branżą: miksologów, barmanów oraz kelnerów; stałych bywalców koktajlbarów oraz obserwacją niejawną przeprowadzoną przez autorkę pracy. Praca składa się z trzech rozdziałów zatytułowanych: Koktajle, Osoby związane z koktajlbarami oraz Koktajlbary. W pierwszym została przedstawiona definicja oraz etymologia słowa koktajl, historia miksologii, a także rodzaje koktajli. W drugim scharakteryzowano różne kategorie osób związanych z tym zjawiskiem, czyli: miksologów, barmanów oraz kelnerów koktajlowych. Na osobny podrozdział zasłużyli również stali goście tego typu lokali. W ostatnim rozdziale opisana została typologia oraz topografia koktajlbarów. Istotną kwestią są również subiektywne odczucia pracowników oraz gości związane z przebywaniem w tej przestrzeni.
67. Fenomen ERASMUSA + we Wrocławiu. dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Tematem pracy jest Fenomen Erasmusa+ we Wrocławiu. Rozdział pierwszy dotyczy kwestii czysto teoretycznych związanych z migracjami edukacyjnymi. W rozdziale drugim omówiony został program Erasmus+, jego historia, podstawowe założenia i zasady działania. Dwa pozostałe rozdziały powstały na bazie badań przeprowadzonych przez autorkę pracy wśród studentów-obcokrajowców, którzy część swojej edukacji postanowili odbyć we Wrocławiu. W pierwszym z nich została scharakteryzowana grupa badawcza. Zwrócono uwagę na pochodzenie studentów, czas pobytu i motywacje przyjazdu do Wrocławia oraz opisano etapy przygotowawcze do podjęcia studiów w nowym miejscu. W drugim przedstawiono Wrocław i kulturę polską oczami zagranicznych studentów.
68. Motocyklizm jako zjawisko społeczne. dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem niniejszej pracy dyplomowej jest przedstawienie motocyklistów jako odrębnej społeczności. Jednym z najważniejszych aspektów jest ukazanie ich jako zbiorowości, która nie jest jednorodna. Każdy jej członek posiada swoje wartości, pełni różne role społeczne, a jazda na motocyklu jest tym, co ich łączy. W pierwszym rozdziale zostało zdefiniowane pojęcie subkultury, gdyż autorka stawia pytanie, czy motocyklistów można wpisać w tę kategorię. W dalszej części tego rozdziału przedstawiona została geneza ruchu motocyklowego w Polsce i na świecie oraz stowarzyszenia i kluby motocyklowe. W drugim rozdziale zostało scharakteryzowane środowisko motocyklistów. Opisany jest tutaj ich wygląd, zwyczaje, uznawane wartości, a także specyficzny język. Trzeci rozdział nawiązuje do stereotypu. Można przeczytać w nim, jak motocykliści są postrzegani w społeczeństwie i co mówią sami o sobie. W ostatnim rozdziale autorka skupia się na relacji między motocyklistą a pojazdem. Więź ta jest osadzona w antropologii rzeczy. Rozdział ten kończy wątek o podróżowaniu, które wpływa na konstruowanie się tożsamości motocyklisty. Aneks zawiera słownik slangu motocyklowego, a także dokumentację fotograficzną prezentowanego zjawiska. Praca powstała na podstawie rozmów z motocyklistami, a także dostępnej literatury przedmiotu oraz stron internetowych.
69. Życie we własnych rękach. Fenomen edukacji domowej w ujęciu antropologicznym. dr Michał Mokrzan Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem pracy dyplomowej jest przyjrzenie się z perspektywy antropologicznej zjawisku edukacji domowej, dotychczas rozpoznanemu głównie w ramach socjologii i pedagogiki. Rozważania oparto na wynikach badań etnograficznych przeprowadzonych przez autora wśród rodzin praktykujących tę formę nauczania. Analiza zebranego materiału prowadzi do trzech wniosków: po pierwsze, edukacja domowa jest formą oporu kulturowego; po drugie, praktykowanie tego oporu wymaga od jednostek ciągłego zarządzania sobą poprzez podej-mowanie praktyk, które za Michelem Foucaultem określić można mianem technologii siebie; po trzecie, edukacja domowa stanowi całościowy styl życia rodzinnego. Podjęte w pracy roz-ważania uzupełnia refleksja nad rolą dyskursu neoliberalnego w funkcjonowaniu tej formy kształcenia.
70. Świętowanie Romów przy grobachswoich bliskich dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Przedmiotem pracy licencjackiej jest biesiadowanie Romów przy grobach swoich bliskich oraz świętowanie pamięci o zmarłych, szczególnie w pierwszych dniach listopada. Podejmowane są w niej również wątki dwóch światów, jakie funkcjonują w umysłach społeczności romskiej. Mianowicie przedstawienie wizji „tego” doczesnego, w którym żyją i „tamtego” świata, czyli krainy umarłych. Omówiona została także semantyka monumentalnych grobowców i pomników romskich, znajdujących się na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu i cmentarzu komunalnym w Świebodzicach. Praca powstała w oparciu o badania własne i literaturę przedmiotu.
71. Ciało we współczesnej polskiej sztuce krytycznej dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Głównym tematem niniejszej pracy jest wykorzystanie ciała jako jednego z głównych wątków twórczości wielu polskich artystów współczesnych związanych z tzw. polską sztuką krytyczną. W pierwszym rozdziale opisuję wybrane teorie na temat ciała i cielesności obecne we współczesnej humanistyce. W drugim rozdziale opisuję problematykę ciała w polskiej sztuce krytycznej analizując wybrane dzieła artystów, m.in. Alicji Żebrowskiej, Katarzyny Kozyry, Grzegorza Klamana, oraz opisuję ich odbiór społeczny w latach transformacji ustrojowej w Polsce lat 90. Szczególny nacisk kładę na transgresyjny i abiektalny charakter sztuki krytycznej, a także jej związki z dyskursem feministycznym. Opisuję także reakcje władzy na sztukę krytyczną, opisując formy cenzury i represji, jakim poddani zostali artyści, którzy narazili się władzy poprzez swoje skandalizujące prace naruszające kulturowe tabu i porządek symboliczny. W trzecim rozdziale próbuję przyjrzeć się współczesnemu odbiorowi opisywanych wcześniej prac, wykorzystując badania empiryczne. Opisuję w nim reakcje respondentów, którzy na co dzień nie są związani ze światem sztuki, na wybrane projekty artystyczne z nurtu sztuki krytycznej.
72. Szanty po szantach . Kultura pieśni marynarskiej w Polsce dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca zestawia ze sobą pierwotne pojęcie i zastosowanie marynarskiej pieśni pracy - szanty, ze współczesnym spojrzeniem na dziedzinę oczami jej twórców. W temacie przedstawione zostały początki twórczości poszczególnych artystów, a także ich spostrzeżenia odnośnie przemiany szanty i obecnej sytuacji środowiska współtworzącego kulturę pieśni marynarskiej w Polsce.
73. Kulturystyka społeczna?. Refleksje na temat ciała i kultury terapeutycznej w kontekście współczesnej mody na "Bycie fit" dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W niniejszej pracy licencjackiej pragnę opisać zjawisko, jakim jest moda na "bycie fit". W swoich rozważaniach pragnę przyjrzeć się temu tematowi zarówno w kontekście antropologii ciała, jak i kultury terapeutycznej. Pierwszy rozdział poświęcony jest problematyzacji zagadnienia w oparciu o antropologię ciała oraz analizie przypadku kultury terapeutycznej w odniesieniu do opisywanego zjawiska. W drugim rozdziale zamieściłam już konkretne przykłady reżimów zdrowego odżywiania oraz aktywności fizycznej w różnych grupach wiekowych na podstawie literatury. Trzeci rozdział w całości poświęcony jest badaniom terenowym przeprowadzonym przeze mnie zarówno wśród osób pracujących na siłowni, jak i osób nieprofesjonalnie uprawiających sport lub stosujących dietę. Celem mojej pracy była analiza zjawiska tytułowej mody na "bycie fit" w kontekście społecznym, poznanie motywacji ludzi do podjęcia aktywnego trybu życia, stosowania diet. Chciałam wykazać, że ów "zdrowy styl życia" stał się bardzo popularny i można już nazwać owo zjawisko trendem lub modą. Swoje obserwacje wsparłam przykładami z literatury oraz badaniami nie tylko na temat wymienionych już zagadnień, ale także próbując odnieść opisywany trend do współczesnego konsumpcjonizmu, przemian społecznych z nim związanych, wpływu mediów na współczesne kanony piękna.
74. W zdrowym ciele zdrowy duch ? Analiza przemian na Wrocławskim Nadodrzu dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
75. Analiza antropologiczna sceny muzycznej na przykładzie muzyki rockowej dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Niniejsza praca miała na celu ukazanie tego w jaki sposób muzyka rockowa jest postrzegana przez jej głównych odbiorców oraz jej atrakcyjność na tle innych gatunków muzycznych. Przedstawione treści ukazują przemianę jaka zaszła w odbiorze muzyki rockowej. Praca opisuje w jakiej formie aktualnie się wyraża emocje oraz jakie aktualnie obowiązują trendy w tej muzyce. Ważnym punktem w pracy jest rozdział na temat współczesnych środków przekazu, które w bardzo doraźny sposób wpływają na odbiór muzyki przez słuchaczy. W pracy możemy przeczytać o istotności technicznych aspektów i ich różnych rodzajach w zależności od lat w których występowały. Praca opisuje jak ważną role muzyka rockowa spełniła w społeczeństwie i jak wiele korzyści zaczerpnęły wszystkie kategorie muzyczne w historii za sprawą złożoności właśnie tego gatunku.
76. Mityzacja sportu na przykładzie wyścigu kolarskiego Paryż-Roubaix dr Mirosław Marczyk Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Tematem pracy licencjackiej jest zagadnienie mityzacji sportu w odniesieniu do kolarskiego wyścigu klasycznego, Paryż-Roubaix. Praca opiera się na rozumieniu mitu jako wtórnego systemu semiologicznego oraz uznaje sport za dziedzinę szczególnie podatną na mityzację. Koncentruje się przede wszystkim na wyścigu kolarskim Paryż-Roubaix, aby na jego przykładzie prześledzić sposoby wytwarzania się nowych mitów. W celu wyjaśnienia fenomenu wyścigu ściśle powiązanego z jego mityzacją, praca omawia najważniejsze czynniki mitotwórcze: symbole wyścigu takie jak Trouée d'Arenberg oraz towarzyszące im narracje kreowane przez media, zawodników oraz kibiców.
77. Polacy w Wielkiej Brytanii-analiza życia na emigracji dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem niniejszej pracy dyplomowej jest próba charakterystyki życia polskich emigrantów w Wielkiej Brytanii zarówno na podstawie przeprowadzonych badań terenowych, jak również w ramach analizy wszelkich źródeł, raportów, artykułów oraz publikacji mogących przybliżyć obraz Polaków na Wyspach Brytyjskich. W związku z dużym zainteresowaniem zarówno naukowym jak i medialnym kwestią migracji ludności treści przeze mnie prezentowane dotyczyć będą przede wszystkim powodów, dla których Wielka Brytania stała się jednym z najbardziej uczęszczanych szlaków migracyjnych Polaków. Co więcej, niniejsza praca stara się ukazać skomplikowane relacje polsko - brytyjskie, które zwłaszcza w dobie obecnego kryzysu migracyjnego w Europe wydają się tematem niełatwym i trudnym. Struktura organizacyjna niniejszej pracy składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawione zostały głównie kwestie teoretyczne związane z migracją Polaków do Wielkiej Brytanii po przyjęciu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku, oraz przybliżone szacunki liczbowe odnośnie rzeczywistej skali polskich emigrantów na Wyspach. Następnie pojawią się przyczyny emigracji Polaków i towarzyszące wyjazdom współczesnej zjawiska drenażu i marnotrawstwa mózgów. Dalej próbowałam ukazać w jaki sposób kreowany jest wizerunek Polonii w Wielkiej Brytanii zarówno w mediach jak i środowisku naukowym. Kolejny rozdział swojej pracy podzieliłam na dwa podrozdziały odzwierciedlające etapy, na których mógł znajdować się kiedyś każdy potencjalny emigrant. Dalej w oparciu o stworzony kwestionariusz poddałam analizie najistotniejsze i najciekawsze wypowiedzi respondentów związane z ich wyjazdem i życiem w obcym kraju. Trzeci, ostatni rozdział poświęciłam sytuacji Polaków w Wielkiej Brytanii w obliczu obecnego kryzysu uchodźczego i imigranckiego w celu zbadania nastrojów panujących wśród Polonii na Wyspach po podjęciu przez rząd brytyjski decyzji o chęci wystąpienia ze struktur unijnych w 2016 roku. Oprócz faktów w pracy starłam się przede wszystkim ukazać jak moi respondenci postrzegają sytuację w jakiej się znaleźli. Następnie w dalszej części pracy poświęciłam miejsce przyczynom migracji powrotnych i ich złożonej problematyce. Na zakończenie skupiłam się na współczesnych zjawiskach, jakie pojawiły się wraz z masowymi migracjami Polaków do Wielkiej Brytanii, zarówno tych pozytywnych jak transfer kapitału lub możliwość uczestnictwa w Erasmusie, jak również negatywnych przede wszystkim eurosieroctwie i polskiej bezdomności.
78. Obraz kiczu religijnego w ujęciu społeczno-kulturowym dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca ma na celu przyjrzenie się i sproblematyzowanie kiczu w jego religijnej odmianie. Autorka wychodzi od rozważań teoretycznych na temat kiczu i jego miejsca w sztuce i religii, oraz symboliki dewocjonaliów w kulcie religijnym. W pracy poszukiwane jest fenomenologiczne znaczenie przedmiotów, które autorka poznaje w trakcie prowadzonych wywiadów. Pokazywany jest stosunek osób wierzących jak i ateistów do kiczu religijnego. Aby uzyskać rzeczowe wyniki, praca oparta jest zarówno na analizie teoretycznej jak i badaniach praktycznych.
79. Obraz IN VITRO w społeczeństwie polskim dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W pracy została podjęta próba opisania obecnych nastrojów Polaków i ich spojrzenie na walkę z niepłodnością. Temat jest ważny ze względu na aktualność poruszanego problemu, o czym świadczą wypowiedzi polityków, księży, programy w telewizji, czy artykuły w gazetach. Zapłodnienie in vitro, które jest jednym z rodzajów technologii wspomagania rozrodu, budzi na świecie ogromne emocje. Od 1 listopada 2015 roku obowiązuje w Polsce nowa Ustawa o leczeniu niepłodności. W grudniu tego samego roku minister zdrowia, Konstanty Radziwiłł, oficjalnie ogłosił zakończenie Programu Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na 30 czerwca 2016 roku, pomimo iż program został wcześniej przedłużony do roku 2019. Ze względu na bardzo dużą różnorodność opinii pojawiających się w mediach, a także w moim najbliższym otoczeniu, postanowiłam prześledzić, co tak naprawdę myślą Polacy o in vitro. Celem badań było uzyskanie jak najdokładniejszych informacji na temat tego, w jaki sposób i dlaczego postrzegane jest obecnie in vitro przez Polaków, a także w jakim stopniu wpływają na to postrzeganie informacje przekazywane w mediach. Podczas badań poruszyłam również kwestię najbardziej pożądanego wzorca rodziny oraz potrzebę posiadania potomstwa. Metody, z których korzystałam podczas pisania pracy to: analiza przekazów medialnych, publicystycznych i politycznych, zwłaszcza z roku 2015 i 2016, a także analiza kontekstu prawnego i stanowiska Kościoła katolickiego oraz innych wybranych Kościołów w Polsce. Przeanalizowałam również treści zamieszczone na forach internetowych przez rodziny, które skorzystały z metody in vitro, by zobaczyć, w jaki sposób członkowie programu radzą sobie z presją społeczeństwa w kontekście posiadania dzieci w wyniku zapłodnienia pozaustrojowego. Dopełnieniem badań są wywiady pogłębione z kobietami i mężczyznami w przedziale wiekowym 29-85 lat. Czas trwania badań obejmuje lata 2016-2017. Zdawałam sobie sprawę, że trudno wypowiadać się na temat niepłodności i in vitro, ponieważ jest to delikatna kwestia dotycząca rodziny. W spisie informatorów zostały przestawione dane respondentów, ich wiek, wykształcenie, stan cywilny, ilość posiadanych dzieci i wielkość miejscowości, z której pochodzą.
80. Polsko-Hinduskie związki mieszane w Polsce i na emigracji dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W pracy omówiono zjawisko związków międzykulturowych między Polakami a Hindusami. Analiza oparta była na materiałach źródłowych, a także badaniach empirycznych przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii i Polsce. Badania dotyczyły aktualnych wydarzeń. Analizę przeprowadzono za pomocą kwestionariuszy, zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Badania obejmowały pary żyjące w kohabitacji oraz te, które zawarły związki małżeńskie. Na początku pracy dokonano ogólnego przeglądu badań nad rodziną. Następnie, opisano rodzaje małżeństw, ze szczególnym uwzględnieniem małżeństwa międzykulturowego. Jednocześnie podkreślano, że kohabitacja staje się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym. Wskazywano, że zderzenie kulturowe nie jest negatywnym zjawiskiem, jeśli partnerzy zaakceptują różnice i są tolerancyjni wobec siebie. Celem tej pracy było udowodnienie, że związki interkulturowe stają się coraz bardziej powszechne. Ponadto wszystkie argumenty z poprzednich rozdziałów wskazują na fakt, że partnerzy potrafią poradzić sobie ze zjawiskiem zderzenia kulturowego. Podsumowując, założona hipoteza okazała się prawdą - zderzenie kulturowe nie powoduje tylko negatywnych skutków. W wielu przypadkach uczy tolerancji i akceptacji "obcego".
81. Toltekowie. Kultura pierwotna i reminiscencje współczesne dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca podejmuje temat reminiscencji kultury prekolumbijskich Tolteków we współczesności. Pod terminem reminiscencji autorka rozumie elementy kultury dawnych Tolteków, które pomimo upadku Imperium Tolteckiego przetrwały do dziś. W pierwszym rozdziale zamieszczone są informacje dotyczące Tolteków historycznych. Są to: informacje ogólne, dane na temat powstanie miasta Tuli, charakterystyka boga Pierzastego Węża oraz kapłana Topilzina, który przyjął imię Quetzalcoatla oraz opis posągów Atlantów będących częścią piramidy Quetzalcoatla w Tuli. Drugi rozdział zawiera analizę fragmentów książek Carlosa Castanedy, którego seria książek na temat badań terenowych wśród grupy Indian jest bogatym źródłem informacji na temat współczesnych Tolteków. Członkowie grupy, w której antropolog przeprowadzał badania utożsamiają się i nazywają siebie Toltekami. Badani mówią o pochodzeniu przyswajanej przez nich wiedzy od starożytnych czarowników oraz przekazywaniu jej przez kolejne grupy. W podpunktach tego rozdziału znajdują się próby odpowiedzi na pytania o to, dlaczego niektórzy żyjący współcześnie ludzie nazywają siebie Toltekami, jaki jest etos Tolteka, co oznacza podział na dawnych i nowych widzących, jak współcześni Toltekowie rozumieją symbolikę postaci Atlantów znajdujących się na szczycie piramidy w Tuli. Ostatnim podpunktem jest przedstawienie fragmentu wiedzy Tolteckiej oraz podanie przykładu jej zastosowania w praktyce przez jedną z członkiń grupy. W trzecim rozdziale opisano dalsze reminiscencje. Przedstawiono zjawisko powstania i praktykowania tensegrity. Tensegrity to kroki wykonywane przez członków grupy czarowników, które zostały przystosowane do stosowania przez współczesnego człowieka. Opisana została też jedna z książek znanego autora tolteckiego don Miguela Ruiza. Jest to książka „Cztery umowy”, pierwsza z wydanych przez tego twórcę książek, która zdobyła dużą popularność. W książce można odnaleźć fragmenty mówiące bezpośrednio o Toltekach. Przytoczone też zostały inne elementy nauk zawarte w książce. Ostatni podrozdział rozdziału trzeciego zawiera pozostałe zjawiska związane z Toltekami we współczesnej kulturze. Zakończenie zawiera w sobie krótkie omówienie niektórych terminów specyficznych dla nauk Tolteckich.
82. Codzienność w polskim reportażu dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W tekście omówiono zjawisko codzienności w polskim reportażu. Analiza została oparta na materiale źródłowym. Badania dotyczyły aktualnych prac polskich reporterów, takich jak Mariusz Szczygieł, Lidia Ostałowska, Konrad Oprzędek i inni.Na początku tego artykułu podkreślono ogólny pogląd na reportaż. W drugiej kolejności opisano rodzaje reportażu. Jednocześnie podkreślono historię reportażu. Wskazywano, że w polskim reportażu pisanie o codzienności staje się coraz bardziej popularne. Ponadto wyjaśniono różne koncepty codzienności. Wskazano również, czym jest Antropologia Codzienności. Celem pracy było udowodnienie, że temat codzienności jest bardzo popularny w polskim reportażu.Podsumowując, założona hipoteza okazała się prawdą - temat codzienności w polskim reportażu jest bardzo popularny.
83. Autostop jako forma podróżowania dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Niniejsza praca jest próbą ukazania przemian jakie nastąpiły w zjawisku podróżowania oraz przybliżenia, scharakteryzowania, a także wychwycenia specyfiki jednej z jego form - autostopu. Pierwszy rozdział ma na celu przybliżenie zjawiska podróży i stanowi krótki zarys jego historii, od czasów starożytnych do nowoczesności. Kluczową kwestią jest tutaj zobrazowanie zmiany w podejściu społeczeństwa do kwestii wojaży oraz ukazanie jakie czynniki miały na to wpływ, a także zaprezentowanie w jaki sposób te wszystkie przemiany oddziałują na jakość współczesnych podróży i autentyczność doświadczeń. Kolejny rozdział pracy w całości został poświęcony autostopowi. Opisana została tu jego geneza oraz historia narodzin i funkcjonowania zjawiska w Polsce. W niniejszym rozdziale zostały również przedstawione współczesne formy autostopu oraz wiele istotnych kwestii związanych z tego typu podróżami, jak relacje międzyludzkie, bezpieczeństwo itd. Rozdział trzeci, w przeciwieństwie do poprzednich, nie odnosi się do literatury lecz do badań własnych przeprowadzonych wśród autostopowiczów. Przybliżona zostaje tu metodologia, a w dalszej części analiza zgromadzonego materiału, mająca na celu wychwycenie istotnych dla autostopowiczów kwestii, które wpływają na jakość ich wojaży oraz decyzje o wyborze takiej formy podróżowania. Zakończenie zostało poświęcone na podsumowanie i zaprezentowanie wyników pracy poprzez odniesienie literatury do badań własnych.
84. Biografie Beksińskich w świetle koncepcji trajektorii dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca przedstawia analizę dyskursu biograficznego, leżącego u podstawy fenomenu kulturowego rodziny Beksińskich. Bazując na powstałych do tej pory opracowaniach biograficznych, autor dokonuje charakterystyki biograficznej narracji, wytwarzanej wokół postaci funkcjonujących w specyficznym powiązaniu Zdzisława oraz Tomasza Beksińskich. Następnie przebieg życiorysów zmarłego malarza oraz jego syna zostaje poddany analizie oraz uporządkowany za pomocą koncepcji trajektorii, zaczerpniętej z socjologii interpretatywnej Gerharda Riemanna i Fritza Schütze. W ten sposób wskazane zostają „punkty węzłowe” biografii, rozumiane jako kluczowe jej momenty, kumulujące procesy i motywy, najistotniejsze dla całej narracji biograficznej. Z punktów węzłowych wydobyte zostają tropy – tragizm, groza, wątki psychologiczne oraz rodzące się z ich splotu fatum – stanowiące podstawowe wątki, wokół których formuje się dyskurs na temat rodziny Beksińskich. W tym ujęciu autor wskazuje na proces przetwarzania retorycznego potencjału biografii w jej kulturowych reprezentacjach, odwołując się do Retorycznej Teorii Kultury oraz koncepcji formacji dyskursywnej Michela Foucaulta. W świetle tych rozważań, narracja biograficzna dotycząca Beksińskich zostaje uznana za fundamentalny element fenomenu kulturowego, posiłkującego się swoiście rozumianym związkiem symbolicznym, zorganizowanym wokół retoryczno-literackich tropów. Ów fenomen transformuje realne postacie Zdzisława i Tomasza Beksińskich w bohaterów szczególnej opowieści, za pośrednictwem której funkcjonują oni we współczesnej kulturze.
85. Wejść-przejść-wyjść: antropologia współczesnych przestrzeni miejskich dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca dotyczy przestrzeni nazwanych nie-miejscami. Miejscami tymi są galerie handlowe, supermarkety, lotniska czy dworce kolejowe. Praca ta przedstawia sytuacje i miejsca, w których bardzo często przebywamy, jednak nie zwracamy uwagi na to, co się w nich dzieje. W nie-miejscach spotykamy się z dużą ilością osób, jednak każdy z nas przebywa tam zazwyczaj samotnie. W mojej pracy skoncentrowałam się na scharakteryzowaniu tych przestrzeni jak również na opisie funkcjonowania w niej, zarówno mojego jak i innych ludzi.
86. Neoszamanizm w Polsce dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem niniejszej pracy dyplomowej było zwrócenie uwagi na faktyczne występowanie praktyk neoszamańskich w Polsce i próba analizy tego zjawiska na podstawie zebranych danych. Próba antropologicznej analizy neoszamanizmu we współczesnej Polsce dzieli się na trzy główne rozdziały. Pierwszy z nich dotyczy praktyk szamańskich w ich pierwotnej formie. Uwzględnia takie kwestie jak atrybuty szamana, inicjacja szamańska i narzędzia służące osiąganiu stanów transowych. Szamanizm traktuje jako zbiór praktyk prowadzących do transu i kontaktów ze światem duchowym. Drugi rozdział to analiza takich wątków jak wpływ przestrzeni miejskiej czy pojawienie się środków halucynogennych na rynku na praktykę szamanizmu, kontekst medycyny niekonwencjonalnej oraz wpływ jaki mają na rozwijanie się neoszamanizmu w Polsce nowe ruchy religijne. Trzeci rozdział to próba przedstawienia zjawiska nowego szamanizmu w polskiej przestrzeni kulturowej. Znajdują się tam wywiady z praktykami, przegląd internetu oraz wyniki ankiety przeprowadzonej w środowiskach zainteresowanych pogaństwem.
87. Etnografia wizualna w "Zapisie socjologicznym" Zofii Rydet dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca skupiona na specyficznym sposobie badań, jakim jest etnografia wizualna, badająca jej przejawy w cyklu fotograficznym – "Zapis socjologiczny" Zofii Rydet. Głównym narzędziem badawczym jest analiza tekstów zastanych, poświęconych etnografii wizualnej w fotografii, a także źródeł traktujących fotografię jako przejaw wyrazu społeczeństwa. Opisane zostały rodzaje fotografii reportażowej oraz socjologicznej, stanowiące najbardziej widoczne nurty w twórczości Zofii Rydet oraz wpływ fotografii w etnografii wizualnej. Życiorys oraz twórczość autorki zostały przybliżone wraz z historią i istotą samego "Zapisu socjologicznego". Natomiast analiza składowych elementów cyklu, została ujęta w kontekście etnografii wizualnej oraz interpretacji antropologicznej, ukazująca wiele motywów i wątków, które przełożyły się na mnogość możliwych interpretacji.
88. Fenomen Harrego Pottera dr hab. Jarosław Syrnyk prof. UWr Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Fenomen Harry'ego Pottera jest próbą usytuowania fikcyjnej postaci stworzonej przez Joanne K. Rowling we współczesnym świecie. Na podstawie poszczególnych pojęć natury antropologicznej chcę ustalić, gdzie jest miejsce Pottera – czy jest on rzeczywiście czymś fenomenalnym, zjawiskowym i wartym uwagi, czy też jest może jedynie sprytnym narzędziem do zarabiania pieniędzy, a jego fani są wykorzystywani? W początkowym rozdziale przybliżam pojęcia związane z antropologią kulturową, które mają pomóc w zrozumieniu zachodzących zjawisk wokół postaci Pottera. Skupiłam się na: konsumpcjonizmie, makdonaldyzacji oraz popkulturze. Wyznaczam również część poświęconą marketingowi. Dalej zajmuję się samym bohaterem septologii i jego magicznym światem – tłumaczę kim jest, jak toczą się jego losy, jak wygląda jego szkolne życie czy też walka ze złem. W ostatniej części pracy chcę pokazać jak bardzo postać fikcyjna osadziła się w realiach i jak bardzo „jest żywa” dla społeczeństwa. Studiuję nurt „Potteromanii”, analizuję dostępne gadżety, sprawnie działające witryny internetowe, gry, konwenty oraz fan fiction.
89. Relacje między ludnością rodzimą i napływową na Ziemi Kędzierzyńsko-Kozielskiej dr hab. Eugeniusz Kłosek prof. UWr
Praca traktuje o relacjach pomiędzy rodzimymi mieszkańcami Śląska Opolskiego, a osobami, które przyjechały na te tereny w latach powojennych. Analizowane są aspekty asymilacji, integracji, postrzegania w dychotomii "swój-obcy", a także stereotypów i autostereotypów. Przedstawione są wypowiedzi Ślązaków, przybyszów, oraz osób, które pochodzą z małżeństw mieszanych (tj. Ślązaków z nie-Ślązakami), kwestie językowe (obecny status gwary śląskiej w świadomości Polaków), zagadnienia związane z migracją (powojenną, narodową, ekonomiczną), repatriacją (ekspatriacją) Polaków ze Wschodu na tzw. Ziemie Odzyskane, czy kwestie cywilizacyjne i kultura pracy. Praca podzielona jest na część teoretyczną, gdzie zawarty jest opis ludności Śląskiej w kontekście historycznym i kulturowym, część badawczą, gdzie znajduje się analiza materiału zgromadzonego podczas badań terenowych, i ostatnią część - z wnioskami, podsumowaniem, oraz słowniczkiem śląsko-polskim.
90. Jedzenie w kontekście pamięci. Wspomnienia codzienności dr hab. Eugeniusz Kłosek prof. UWr
Celem mojej pracy jest antropologiczna próba podejścia do tematu jedzenia. Poruszając się wokół zagadnień związanych z pożywieniem zwracam uwagę na to, jak często przy okazji rozmów o przeszłości moi rozmówcy wspominali smaki i potrawy dzieciństwa. Ewokowane wspomnienia są żywe, pełne sentymentu, gestykulacji a samo pożywienie posiada silną zdolność do kształtowania pamięci jednostkowej i zbiorowej. Jednocześnie podążając tropem wspomnień zauważam niezauważalność jedzenia w codzienności informatorów. Jest ono dla nich transparentne i nie przywiązują do niego dużej wagi. Dostrzegając specyfikę relacji jedzenia, pamięci i codzienności staram się pokazać, że jedzenie posiada szczególne predyspozycje do bycia nośnikiem pamięci i elementem organizującym codzienność. Pracę podzieliłem na cztery rozdziały. W pierwszym przedstawiam stan badań antropologicznych nad pożywieniem. W drugim rozdziale poruszam kwestie metodologiczne etnografii i nakreślam metodę obraną prze mnie do badań. Kolejny rozdział to próba nadania ram teoretycznych analizie materiału zebranego podczas badań terenowych na Żywiecczyźnie. W ostatnim rozdziale przeprowadzam analizę rozmów odbytych z badanymi i formułuję wnioski. Podejmowane w pracy tematy wydają się na tyle złożone, że można podejść do nich z osobna. W niniejszej pracy przyświecał mi jednak cel ukazania powiązań pomiędzy nimi i zaprezentowania podejścia całościowego. Wychodząc od kwestii jedzenia, staram się zbadać jak ważne jest ono w pamięci ludzi oraz przedstawić możliwy sposób analizy tych zależności.