wyszukiwanie/filtrowanie
Lp. Temat pracy Promotor Program studiów
91. "Jestem kibicem!" Różnorodne aspekty kibicowania piłce nożnej. dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Głównym celem pracy jest ukazanie zjawiska kibicowania piłce nożnej i jego różnorodnych aspektów. Aby wprowadzić w temat zdefiniowano pojęcie „kibic”. Opisano poszczególne grupy kibiców, z jakimi spotykamy się w Polsce. Ponadto przedstawiony został wizerunek kibica w mediach. Omówione zostały funkcje sportu w odniesieniu do zjawiska kibicowania oraz motywy kibicowania. Zwrócono uwagę na pojęcie utożsamiania się w kontekście kibicowania. Ponieważ praca opisuje różnorodne aspekty tego zjawiska, dlatego przedstawiono również historię chuligaństwa stadionowego oraz omówiono działalność charytatywną kibiców. W pracy zostały zaprezentowane i omówione również wyniki badań etnograficznych. Przedstawione wypowiedzi respondentów ukazują, w jak różny sposób Polacy wypowiadają się o zjawisku kibicowania czy też o samych kibicach. Zawarte w nim opinie osób nie związanych z kibicowaniem piłce nożnej, zostały skonfrontowane z poglądami rozmówców, którzy uważają się za prawdziwych kibiców.
92. Uprzedzenia młodego pokolenia Polaków wobec obcokrajowców we Wrocławiu. dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem niniejszej pracy było zbadanie przyczyn niechęci młodego pokolenia Polaków wobec obcokrajowców zamieszkujących Wrocław. Poruszono w niej problematykę funkcjonowania stereotypów i obawy przed obcym. Następnie opisano antropologiczną i historyczną genezę uprzedzeń Polaków wobec innych nacji. Kolejno scharakteryzowano nacjonalizm w Polsce oraz jego współczesne ujęcie. Praca prezentuje wyniki badań terenowych przeprowadzonych wśród młodych Polaków, a także wśród obcokrajowców, pochodzących z różnych części świata, zamieszkujących Wrocław. Na podstawie wywiadów z informatorami ukazano opinie i powszechnie panujące stereotypy na temat przedstawicieli różnych nacji, a także przyczyny niechęci wobec innych narodów.
93. Kalisz. Miasto - rozczarowanie. dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W pracy licencjackiej "Kalisz. Miasto-rozczarowanie" podjęto się analizy niezadowolenia społecznego mieszkańców Kalisza. Zwrócono uwagę na najważniejsze w ostatnich dekadach wydarzenia, które mogły mieć wpływ na uformowanie się tak zwanej "depresji kaliskiej" - poczucia niezadowolenia i rozczarowania kaliszan swoim miastem. Pracę osadzono w ramach szeroko pojętych studiów miejskich, głównie etnologii, antropologii kulturowej i socjologii. Praca dzieli się na trzy rozdziały. Pierwszy z nich przybliża historię badań miejskich oraz współczesne teorie i poglądy dotyczące badań nad miejskością. W rozdziale drugim przedstawiono mit Kalisza jako najstarszego miasta w Polsce oraz historię miasta od 1975 roku, kiedy Kalisz stał się na trzynaście lat miastem wojewódzkim, do czasów współczesnych. Rozdział trzeci ma charakter badawczy. Podjęto się w nim analizy wywiadów narracyjnych przeprowadzonych z mieszkańcami Kalisza na temat ich życia w mieście. Wykorzystana w pracy literatura oraz własne badania i analizy miały na celu umożliwienie zrozumienia fenomenu Kalisza jako miasta-rozczarowania. Miasta pełnego absurdów i sprzecznych narracji, które przedostały się również do wirtualnego świata.
94. Zjawisko tanatoturystyki na przykładzie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca dotyczy zjawiska tanatoturystyki i ukazuje je przez pryzmat Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Autorka opiera się na literaturze przedmiotu i badaniach terenowych, przeprowadzonych w Oświęcimiu, we wrześniu 2018 roku. Pierwszy rozdział stanowi wprowadzenie w obszar zagadnienia tanatoturystyki, głównie w oparciu o prace Malcolma Foleya, Johna Lennona i Anthony'ego Seatona. Drugi rozdział przedstawia historię badanego obszaru, co pozwala na lepsze zrozumienie kontekstu, w jakim znajduje się Muzeum. Rozdział trzeci zawiera opisy prac artystycznych, odnoszących się do eksploatacji byłego obozu jako atrakcji turystycznej. W czwartym rozdziale autorka prezentuje wyniki przeprowadzonych badań, komentując wypowiedzi rozmówców, zarówno turystów, jak i okolicznych mieszkańców. Pracę kończy podsumowanie, w którym autorka dokonuje refleksji nad przeprowadzonymi badaniami. Ukazuje również płynące z nich wnioski, dotyczące motywacji skłaniających do odwiedzania Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau i postrzegania tego miejsca przez przedstawicieli różnych grup społecznych.
95. Współczesna sytuacja społeczno-kulturowa Romów w Polsce. dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca dotyczy współczesnej sytuacji społeczno-kulturowej Romów w Polsce, a także stosunku społeczeństwa polskiego do narodu romskiego oraz Romów do Polaków. Autorka głównie opiera się na pracach znanych cyganologów, ale także na własnych badaniach terenowych. Praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym z nich opisana została historyczna geneza Romów, ale także ich współczesna liczebność w Polsce i Europie. Rozdział drugi poświęcony jest organizacji społeczności romskiej w Polsce oraz działalności społeczno-kulturowej, w tym zwraca uwagę na przysługujące Romom prawa wynikające z ustawodawstwa polskiego i unijnego. Autorka odwołuje się do najnowszych rozporządzeń. W tym rozdziale opisana została także specyfika kultury romskiej, np. wczesne zawieranie małżeństw. Ostatni rozdział jest rozdziałem badawczym i porusza problematykę funkcjonowania stereotypu oraz przedstawia medialny wizerunek Roma promowanego przez środki masowego przekazu. Na podstawie badań terenowych autorka przedstawia opinie Polaków na temat Romów, ale także Romów na temat Polaków.
96. Pozszywana rodzina: więzi metaforyczne w procesie tworzenia rodzin patchworkowych. dr Michał Mokrzan Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem prezentowanej pracy jest antropologiczna analiza doświadczenia członków rodzin patchworkowych. Autorka pracy licencjackiej skupia się na analizie relacji tworzonych w owych rodzinach, posługując się w tym celu teorią więzi metaforycznych Davida Schneidera. Szczególną uwagę autorka poświęca sposobom rozumienia rodziny przez członków rodzin patchworkowych. Rozważania oparte zostały na wynikach badań etnograficznych przeprowadzonych przez autorkę wśród dzieci pochodzących z rodzin patchworkowych. Znaczącym uzupełnieniem analiz jest także opis autoetnograficznego doświadczenia. Analiza zebranego materiału ukazuje to, w jaki sposób członkowie rodzin patchworkowych czerpią z terminologii pokrewieństwa biologicznego, pragnąc wyrazić więzi bliskości łączące je z osobami niespokrewnionymi. Stosowane przez nich terminy stają się swoistymi metaforami.
97. Specyfika gier komputerowych na przykładzie League of Legends dr Ewa Banasiewicz-Ossowska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem pracy jest opis i analiza specyfiki gier komputerowych na przykładzie League of Legends. Zwrócono uwagę na charakterystyczne cechy gier wideo oraz ukazano zasady funkcjonowania społeczności wirtualnych, tworzonych w ramach gier, z uwzględnieniem relacji członków wspólnoty. Przeanalizowana została również kwestia komunikacji pisanej, odbywającej się na płaszczyźnie gry oraz oddziaływanie gier komputerowych na jej użytkowników. Praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym rozdziale znajduje się opis historii gier komputerowych oraz sprzętu multimedialnego. Odniesiono się również do zagadnienia gier, zwracając uwagę na walory, które zachęcają graczy do rozgrywki oraz przeanalizowano definicję społeczeństwa masowego i jego cechy wspólne ze społecznościami wirtualnymi. W drugim rozdziale została opisana specyfika gry League of Legends. Przedstawiono zasady funkcjonowania społeczności gry i kwestie komunikacji pomiędzy graczami. Przeanalizowano także konflikty, które występują pomiędzy członkami społeczności. W trzecim rozdziale przybliżone zostały zasady zarabiania przez internet (zawód youtuber oraz streamer), a specyfikę gier wideo przeanalizowano w kontekście sfery zawodowej. Przedstawione zostały także pozytywne i negatywne aspekty gier komputerowych.
98. Funkcjonowanie przedmiotów orientalnych w warszawskich przestrzeniach prywatnych dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Tytuł pracy to "Funkcjonowanie przedmiotów orientalnych w warszawskich przestrzeniach prywatnych". Przedstawiam w niej narracje dotyczące przestrzeni prywatnych warszawiaków oraz znajdujących się w nich przedmiotów, uznawanych przez właścicieli za orientalne. Dokonuję analizy funkcji, jakie rzeczy te pełnią w pomieszczeniach oraz w życiu ludzi. Zwracam uwagę na to, jakim przemianom znaczeniowym ulegają obiekty, gdy zmienia się ich kontekst kulturowy i jakie mechanizmy uczestniczą w tym procesie. Interesowało mnie również to, jak przedmioty zostały rozmieszczone oraz jak postrzegane są ich biografie. Badałam także, czy wpływają bezpośrednio na swoich właścicieli oraz w jaki sposób mogą tego dokonywać. Sprawdzałam, jakie związki zachodzą między nimi a biografiami ich posiadaczy. Rzeczy uznawane za orientalne wyróżniają się na tle innych. Wiążą się z odmienną od europejskiej kulturą i stanowią przykład „obcego”, czasami tajemniczego i niezrozumiałego. Ich nietypowe kształty, barwy i wzory wpływają na to, jakie znaczenia są im nadawane. Zwróciłam uwagę także na to, w jaki sposób są one wartościowane. Odnajdywałam je w domach, mieszkaniach i pracowniach. Skupiłam się na przestrzeniach prywatnych, ponieważ sposoby ich kreacji odzwierciedlają podejście człowieka do posiadanych przez siebie obiektów. Analiza tych miejsc pomogła mi zrozumieć osobiste związki ludzi z ich przedmiotami. W rozdziale pierwszym przedstawiam definicję orientalizmu, wychodząc od ujęć akademickich, kończąc zaś na mojej propozycji, która wynika bezpośrednio z zebranego przeze mnie materiału terenowego. W rozdziale drugim omawiam znaczenie przestrzeni prywatnej, sposoby jej kształtowania i przedmioty, którymi można na nią wpływać. Szczególną uwagę poświęcam domowi jako miejscu konstruowanemu przez zamieszkujące w nim osoby. Rozdział trzeci dotyczy biografii przedmiotów. Piszę o tym, jak można rozumieć pojęcie „życia przedmiotu” i omawiam różne etapy jego egzystowania w rzeczywistości społecznej, analizując go pod kątem towarów, darów i kolekcji. Rozdział czwarty poświęcony jest biografii samych właścicieli i tego, jak ich postrzeganie świata, zachowania i charakter mogą być zależne od posiadanych przez nich obiektów. Podstawą badań terenowych były przeprowadzone wywiady i obserwacja uczestnicząca. Starałam się dotrzeć do przestrzeni prywatnych rozmówców, by nie tylko o nich słuchać, ale móc też je zobaczyć, uwiecznić na zdjęciach i porównać stan zastany z otrzymaną narracją. Rozmówców poszukiwałam na terenie Warszawy, odwiedzając sklepy z przedmiotami orientalnymi i wydarzenia kulturalne związane z Azją. Do niektórych badanych dotarłam z polecenia kogoś znajomego, bądź poprzednich rozmówców. Obszar moich poszukiwań stanowiła także grupa tematyczna na portalu społecznościowym Facebook, poświęcona sprzedaży i wymianie towarów orientalnych. Moi rozmówcy byli związani z obszarem badań na różne sposoby: poprzez podróże, tańce lub sporty orientalne, czy posiadane przez nie przedmioty orie
99. Rodzimowiercy Ślężańscy dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem pracy jest zaprezentowanie jednego z rodzimowierczych ugrupowań w Polsce, a mianowicie Rodzimowierców Ślężańskich. Autor oparł pracę na badaniach terenowych przeprowadzonych w latach 2018–2019 roku (wykorzystał metodę obserwacji uczestniczącej, przeprowadził wywiady) oraz na literaturze naukowej m.in. z zakresu nowych ruchów religijnych (z wyszczególnieniem ruchów neopogańskich) oraz mitologii i kultury Słowian. Praca przedstawia genezę ruchów neopogańskich, zgłębia podstawy funkcjonowania grupy, jej politykę i stosunek do innych religii (szczególnie do Kościoła katolickiego). Obrazuje życie odświętne i przebieg obrzędów na przykładzie najważniejszych świąt rodzimowierczych: Jarych Godów, Plonów, Nocy Kupały i Szczodrych Godów. Ponadto praca obejmuje też wpływ rodzimowierstwa na życie codzienne członków gromady. Rodzimowiercy Ślężańscy są grupą należącą do nowych ruchów religijnych, która wpisuje się w ramy neopogaństwa, ściślej rodzimowierstwa słowiańskiego. Powstała ona na początku drugiej dekady XXI wieku. Przez ten czas, niesformalizowana, mająca dynamiczny charakter, zmieniała liczbę członków, nieprzerwanie jednak praktykuje swoją wiarę wokół Masywu Ślęży, który jest dla niej miejscem kultu.
100. Pierwsza rocznica urodzin dziecka dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem pracy jest pokazanie ewolucji zwyczajów związanych ze świętowaniem pierwszej rocznicy urodzin dziecka. Jest ona próbą odpowiedzi na pytania: jak wygląda obchodzenie roczku w XXI w. i czy jakieś tradycje uległy zanikowi na przestrzeni lat? Czy rozwój technologiczny a przez to znacznie ułatwiona i przyspieszona wymiana informacji ma wpływ na to, jak wyglądają pierwsze urodziny dziecka? Pierwszy rozdział poświęcony jest przygotowaniom do tej uroczystości. Autorka zwraca w nim uwagę na: wybór miejsca przyjęcia, zapraszanie gości oraz ubranie dziecka. W drugim rozdziale skupia się na wymiarze religijnym uroczystości, jego podstawą jest msza święta odprawiana w intencji jubilata. Trzeci rozdział pracy poświęciła przyjęciu urodzinowemu i związanym z tym zagadnieniem kwestiom. Opisuje wystrój miejsca, w którym ono się odbywa, a także cały jego przebieg i zwyczaje, jakie współcześnie funkcjonują tego dnia.
101. O performatywno-teatralnych eksploracjach etnograficznych na przykładzie uczestnictwa w praktykach teatralnych "Studia Appendix" dr Konrad Górny Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Celem mojej pracy było zbadanie zjawiska związanego ze współczesnym przekazem powstającym na pograniczu sztuki i warsztatu aktorskiego w Studiu Appendix, czyli wykorzystaniu teorii performansu do analizy zebranych materiałów, które wymagają również odpowiedniego podejścia charakterystycznego dla badań antropologicznych. Aby to zrobić, wskazałam na źródła opisowo-interpretacyjne związane z pojęciami stanowiącymi punkt wyjścia dla moich poszukiwań badawczych. Wykorzystałam również swoją rolę badacza i praktyka ośrodka warsztatów teatralnych „Studio Appendix” do analizy zjawiska związanego z tematem mojej pracy. W obrazach performatywnych zwróciłam uwagę na rodzaj napięcia, jakie wytworzyło się między wykonawcą a odbiorcą. Za główną hipotezę badawczą przyjęłam stwierdzenie, że rola badacza zajmuje w koncepcji performansu szczególne miejsce, gdzie jest on nie tylko antropologiem opisującym i analizującym określoną część przekazu artystycznego, ale przede wszystkim jest jego uczestnikiem. Występując z innymi, choć z innej perspektywy, bierze udział w spektaklach, przeżywa je, a rezultat swych obserwacji i odczuć przelewa na papier. Praca została podzielona na trzy rozdziały. W pierwszym zatytułowanym „Podstawowe pojęcia” koncentrowałam się na wyjaśnieniu w sposób opisowo-interpretacyjny pojęć: performatywność, zwrot performatywny oraz świadomość kształtowania i stosowania na scenie języka ciała. Te pojęcia stanowiły punkt wyjścia dla moich poszukiwań teoretycznych i badawczych. 
W rozdziale drugim, zatytułowanym „Praktyki teatralne Studia Appendix” przedstawiłam sylwetkę założyciela Studia Appendix - Łukasza Chojętę, absolwenta Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie oraz krótką charakterystykę działalności wrocławskiego studia teatralnego. Rozdział trzeci, poświęciłam analizie współczesnego aktorstwa na przykładzie występów grupy osób, pasjonujących się sztuką sceniczną. W pierwszej kolejności przedstawiłam spektakle Po moim trupie, Improza, Ja Mania, w których grupa ta prezentuje warsztat aktorski nabyty w trakcie cyklicznych zajęć w Studiu Appendix. W następnej kolejności prezentowałam sylwetki aktorów, a rozdział kończyłam prezentacją wywiadów z zaproszonymi na spektakle widzami i przeprowadzeniem analizy opinii obserwatorów, uzależnionych od takich czynników jak które były uzależnione od osobowość oraz środowisko, z którego wywodzi się widz. Opisując proces wykorzystania teorii performansu do analizy zebranych w tej pracy materiałów, odwołałam się do źródeł opisowo-interpretacyjnych związanych z pojęciami, które wcześniej wymieniłam oraz wykorzystałam rolę badacza jako praktyka ośrodka warsztatów teatralnych „Studia Appendix” . W moich rozważaniach dotyczących warsztatu aktora odwołałam się do mojej wiedzy dotyczącej teatru, przekazu scenicznego, interpretacji postaci, itp.
102. Wrocławska kamienica. Sieci, relacje, zależności. Studium przypadku. dr Konrad Górny Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca stanowi próbę przyjrzenia się relacjom sąsiedzkim we wrocławskiej kamienicy komunalnej. Tytuł odnosi się do specyficznego mikroklimatu społecznego jaki powstaje w toku zawiązywania się relacji sąsiedzkich. Praca składa się z trzech rozdziałów, poświęconych kolejno antropologii miasta, kategoriom miasta, miejskości i sąsiedztwa oraz kamienicy przy ulicy Wysokiej 4 i jej mieszkańcom. W tekście pojawiają się dwa główne wątki, które wyklarowały się w toku prowadzonych badań, pierwszy dotyczy mieszkalnictwa komunalnego, drugi relacji sąsiedzkich oraz ich przemian. Badania oparte są na obserwacji oraz pogłębionych niestrukturyzowanych wywiadach z mieszkańcami kamienicy. Wyniki badań potwierdzają tezy zawarte w literaturze przedmiotu, dotyczące przemian relacji sąsiedzkich, które współcześnie zawiązują się wokół wspólnych praktyk społecznych, a wspólnota terytorialna, dająca podstawy klasycznie rozumianego sąsiedztwu stanowi jedynie pewnego rodzaju fundament dla budowania owych relacji. W pracy pojawiają się również interesujące spostrzeżenia dotyczące mieszkań komunalnych i niepewnej sytuacji ich lokatorów.
103. Wizja świata antyszczepionkowców dr Konrad Górny Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Badania wizji świata antyszczepionkowców w Polsce zostały oparte na dostępnych materiałach z różnych dyscyplin naukowych. W celu rzetelnego przeprowadzenia badań i zaprezentowania wyników w sposób antropologiczny, starałem się przeanalizować jak najwięcej materiałów dotyczących tego środowiska. Obecnie ilość publikacji antropologicznych na wybrany przeze mnie temat jest niewielka. Prace naukowe na temat antyszczepionkowców to przede wszystkim artykuły z zakresu medycyny, w których autorzy polemizują z argumentami przeciw szczepieniom. Z tego powodu zdecydowałem się na zaczerpnięcie informacji z prac badawczych opisujących pokrewną problematykę. Wybrałem publikacje dotyczące grup wierzących w tzw. teorie spiskowe. Posłużę się także materiałami, dotyczącymi niektórych mniejszości religijnych popularnie nazywanych sektami. W swojej pracy zamierzam oddać głos reprezentantom ruchu antyszczepionkowego aby zaprezentować ich punkt widzenia, a nie prowadzić ocenę moralną przyjętej przez nich postawy społecznej. Badania koncentrują się na zjawisku ruchu społecznego w kontekście społeczeństwa neoliberalnego i nie odwołują się do argumentacji medycznej. Podstawą rozważań jest teoria rządzenia M. Foucault i konfrontowanie stawianych przez niego teorii z szeroko pojmowaną potrzebą wolności obywatelskiej. W tym przypadku chodzi o wolność do samodzielnego wyboru terapii medycznej. Szczepienia mogą spowodować utratę zdrowia lub życia dzieci i dorosłych. Doświadczenie takiego rodzaju powikłań może spowodować reakcję emocjonalną u niektórych osób. Wynikiem takiej sytuacji może być trauma, która doprowadzi do utraty zaufania do lekarzy oraz profilaktyki proponowanej przez rząd. Z tego powodu przyjrzałem się innym grupom, które podważają kompetencję władz politycznych lub medycznych. Próbowałem w ten sposób dostrzec prawdopodobne analogie do antyszczepionkowców. Skorzystałem z materiałów historycznych opisujących zmiany w środowiskach antyszczepionkowych i ich oddziaływanie na społeczeństwo. Wybór ten uzasadniam tym, że podobnie jak w przypadku teorii spiskowych, mamy tu do czynienia z wiedzą dystrybuowaną poza głównym nurtem medialnym, bardzo często przy pomocy Internetu. Przekonania o szkodliwości szczepionek często opierane są na względach religijnych. Medycyna zna przypadki, w których wyznanie to ograniczyło praktyki medyczne dozwolone dla jej wyznawców. Wykorzystałem przede wszystkim materiały naukowe pochodzące ze Stanów Zjednoczonych, ze względu na ułatwioną dostępność źródeł. W przypadku materiałów historycznych dotyczących Polski przytaczam podejście do epidemii w warunkach naszego kraju na przestrzeni lat i związanych z tym różnych systemów politycznych. Pracę wykonałem zgodnie z zasadami metody jakościowej posługując się przede wszystkim wywiadem nieustrukturyzowanym. Wykorzystałem także obserwację uczestniczącą ograniczoną jednak w dużej mierze do aktywności w środowisku internetowym ze względu na szczególną aktywność grupy w Internecie. Dodatkowo w
104. Władza i opresja. Charakterystyka środowiska szkolnego na podstawie szkół podstawowych z Wrocławia i okolic dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W mojej pracy o tytule "Władza i opresja. Charakterystyka środowiska szkolnego na podstawie szkół podstawowych z Wrocławia i okolic" starałam się zwrócić uwagę na czynniki, które mają największy wpływ na rozwój oraz samopoczucie dzieci w szkole. Analizie teoretycznej poddałam takie terminy jak: władza, autorytet, tolerancja czy przestrzeń bezpieczna. Wszystkie przenosiłam na realia szkolne. Skupiłam się również na relacji uczeń - nauczyciel. Moją pracę poszerzyłam o własne badania i spostrzeżenia, które bezpośrednio odnosiłam do wcześniejszej analizy teoretycznej. Moim celem było dowiedzenie się, czy szkoła jest w stanie zapewnić dzieciom bezpieczne i przyjazne środowisko do rozwoju.
105. Problem multikulturalizmu w kontekście integracji europejsko-muzułmańskiej dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca licencjacka „Problem multikulturalizmu w kontekście integracji europejsko-muzułmańskiej” porusza temat wielowymiarowości tego zjawiska, charakteryzując poszczególne aspekty, które je kształtują w przestrzeni europejskiej. Główną hipotezą, która została przyjęta jest wskazanie konfliktów cywilizacji świata „zachodniego” z państwem islamskim, kryzysu migracyjnego, wykorzystywania najbardziej rozróżniających muzułmanów od Europejczyków elementów przez media i polityków, a także nieukształtowana w sposób nieskuteczny polityka multikulturalizmu w Europie – jako główne przyczyny problemu integracji europejsko-muzułmańskiej. W pracy tej scharakteryzowane zostały wszystkie wymienione powyżej elementy. Ich analiza oparta była o poszczególne wydarzenia, precedensy, a także opinie osób aktywnie uczestniczących na rzecz integracji europejsko-muzułmańskiej lub przeciwko niej. Szczególnie pomocna była literatura związana z zagadnieniem multikulturalizmu - zarówno w jego wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym, w poszczególnych państwach Europy. Wykorzystano również publikacje odnoszące się do funkcjonowania muzułmanów w demokratycznej i neoliberalnej przestrzeni publicznej starego kontynentu. Obszerny w literaturze przedmiotu stan badań, odnoszący się do multikulturalizmu w kontekście integracji europejsko-muzułmańskiej stanowił podstawę dla analizy tego zjawiska, a selekcja źródeł oparta była o obserwację uczestniczącą i liczne wywiady z przedstawicielami rozmaitych krajów Europy. Zgodnie z założeniami – konflikty na tle wyznaniowym w świecie islamskim i w poszczególnych krajach Europy, zamachy terrorystyczne, a także nadużycie określonych założeń i wartości zarówno tradycji muzułmańskiej, jak i europejskiej, są źródłem problemów i kontrowersji związanych z integracją przedstawicieli obydwu grup, a także utrudniają wykształcenie multikulturalizmu w takiej formie, aby nie stanowił on problemu wśród społeczeństw krajów europejskich.
106. Wybrane aspekty funkcjonowania środowiska kibiców skoków narciarskich w Polsce dr Mirosław Marczyk Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca została poświęcona środowisku kibiców skoków narciarskich w Polsce. Z punktu widzenia typologii więzi społecznych jest to duża liczebnie grupa wtórna. Przynależność do niej jest efektem swobodnego wyboru i dobrowolnej decyzji, zatem świadomość udziału wiąże się z problemem autoidentyfikacji. Uczestnik poszukuje, rozpoznaje i określa własną tożsamość realizując jeden z ważniejszych celów funkcjonowania grup społecznych – budowanie wspólnoty. Z tego powodu scharakteryzowano wybrane wewnętrzne i zewnętrzne przejawy manifestowania wspólnotowości jak: strukturę, wyznawane wartości i przekonania, folklor, stroje, akcesoria i inne.
107. Medycyna estetyczna- droga do idealnego wizerunku ? dr Konrad Górny Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Medycyna estetyczna jest bardzo prężnie rozwijającą się dziedziną medycyny. Moja praca ma na celu przedstawienie obecnego świata współczesnego, w którym wygląd człowieka jest bardzo ważny. W dniu dzisiejszym ludzie coraz częściej korzystają z usług kosmetologów czy lekarzy medycyny estetycznej,ponieważ obecnie ciało musi podołać standardom, które narzuca między innymi społeczeństwo. Cielesność stała się projektem, który prawdopodobnie nigdy nie zostanie przerwany.
108. Społeczność miłośników gier fabularnych we Wrocławiu.Studium antropologiczne dr Konrad Górny Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca ta to próba podjęcia tematu gier fabularnych w ujęciu antropologicznym. W swoich założeniach miała ambicje scharakteryzować kompleksowo środowisko fanów RPG z naciskiem na jej reprezentację wrocławską. W trakcie badań zmienił się charakter tego opisu, skupiono się na charakterystyce mikrogrupy tworzącej się wokół pojedynczej rozgrywki gry fabularnej. Wynikiem badań jest również przybliżenie do pewnego stopnia działalności publicznej wrocławskich graczy, poznanie ich głównych celów i sposobów w jaki do nich dążą. Materiał badawczy był pozyskiwany od listopada 2018 roku do marca 2020 roku. Wywiady i obserwacje były przeprowadzane wśród mieszkańców Wrocławia pochodzących z Dolnego Śląska. Ponadto obserwowano również wrocławskie i ogólnopolskie internetowe grupy dyskusyjne poświęcone RPG. Badania miały charakter jakościowy. Głównym narzędziem pozyskiwania informacji była obserwacja uczestnicząca, uzupełniona częściowo ustrukturyzowanymi wywiadami. W ramach badań udało się zdefiniować grupę skupioną wokół pojedynczej rozgrywki RPG jako podstawową strukturę budującą społeczność miłośników gier fabularnych. Najsilniejszym wzorem kulturowym takiej grupy jest centralna pozycja prowadzącego, wynikające z umownej transakcji między uczestnikami gry. Jedną z najważniejszych cech środowiska wrocławskiego okazała się natomiast aspiracja do zapoznawania jak największej ilości nowych graczy tym hobby.
109. Czeluść! - antropologiczne ujęcie muzycznego i emocjonalnego transu na polskiej scenie "muzyki bassowej" dr Konrad Górny Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Niniejsza praca pt. “ Czeluść! - antropologiczne ujęcie muzycznego i emocjonalnego transu na polskiej scenie "muzyki bassowej" przedstawia antropologiczne podejście do tematu emocji i transu w muzyce powstałej dzięki krakowskiemu duetowi Czeluść. Opisuje powstałe badania skupiające się na emocjach wywoływanych przez muzykę oraz kontekst poza muzyczny, sam opis rozwoju antropologii emocji i audiowizualnej oraz przedstawienie całej grupy fanów i artystów Czeluści. Skupiono się na badania porównujących tego typu koncerty do rytuałów szamanistycznych i ich oczyszczającej formy dla uczestników. Celem pracy było wykazanie wyjątkowości emocji w tej w muzyce oraz samej grupy słuchaczy i artystów spowodowanej swą rytualną formą.
110. Nostalgia przeniesiona. Aspekty tęsknoty wśród młodych dorosłych dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W mojej pracy o tytule "Nostalgia przeniesiona. Aspekty tęsknoty wśród młodych dorosłych.", poddałam analizie inspiracje przeszłością przez młodych dorosłych, którzy nie byli uczestnikami kultury i czasów, które gloryfikują. Skupiłam się na popkulturowych aspektach ostatnich dekad. Przedstawiłam stan badań nad uczuciem nostalgii oraz podjęłam próbę utworzenia własnej definicji owego zjawiska. Pracę rozszerzyłam o własne badania. Porównałam je z badaniami prowadzonymi w przeszłości. Moim celem było dowiedzenie się, czym jest i co powoduje uczucie nostalgii; potwierdzenie założeń koncepcji nostalgii przesiedlonej oraz jakie są relacje pomiędzy popkulturą a nostalgią.
111. Świat pomiędzy. O doświadczaniu niepłodności w Polsce dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca licencjacka „Pomiędzy światami. O doświadczaniu niepłodności w Polsce” ma na celu zgłębienie i zobrazowanie jak różnorodnym oraz wielokontekstowym zjawiskiem jest doświadczanie niepłodności i problemów hormonalnych. Moja praca ukazuje sieć wzajemnych znaczeń, kulturowych i społecznych problemów oraz uwarunkowań, które determinują myślenie o niepłodności oraz kobietach zmagających się z nią. W zależności od wieku, wychowania, domu rodzinnego, wiary, sytuacji życiowych, doznanych krzywd, uwarunkowań społeczno-kulturowych oraz fluktuacji politycznych ich problemy przyjmują zgoła odmienny charakter i kształt. W pracy tej zostały scharakteryzowane czynniki, które przyczyniają się do tego, że osoby doświadczające problemów reprodukcyjnych znajdują się pomiędzy światami – między dyskursami, modelami, wzorami, stereotypami i oczekiwaniami, które oddziałują na ich życie, pojmowanie otaczającej rzeczywistości oraz własnej cielesności. Niepłodność jest zjawiskiem wieloaspektowym, osoby zmagające się z nią znajdują się w pewnym zawieszeniu – poprzez ich stan „pomiędzy” wymykają się społecznym dyskursom definiującym role przypisywane płciom oraz społeczno-kulturowym normom. Przyglądam się również dwóm opozycyjnym wobec siebie modelom – Matce Polce oraz „matce nowoczesnej”, które stanowią źródło opresji wobec nie-matek. Moja praca składa się z analizy teoretycznej, którą poszerzam o badania własne. Ze względu na intymny charakter tematu pracy licencjackiej postanowiłam w głównej mierze oddać głos moim respondentom. Poprzez zróżnicowaną grupę badawczą starałam się ukazać różnorodność perspektyw i wielowymiarowość doświadczania niepłodności oraz zaburzeń hormonalnych.
112. Moda na geny. Poczucie tożsamości a wyniki komercyjnych testów genetycznych dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca licencjacka pt. "Moda na geny. Poczucie tożsamości a wyniki komercyjnych testów genetycznych" skupia się zarówno na opisie oraz analizie popularnych w ostatnim czasie domowych testów komercyjnych dotyczących genetycznego pochodzenia etnicznego, jak i na wpływie ich wyników na poczucie tożsamości jednostki. W pracy skupiałam się na zagadnieniach związanych z antropologią pamięci oraz sposobach badania własnego pochodzenia, które istniały jeszcze przed badaniami genetycznymi, a następnie przedstawiam skalę zjawiska oraz kontrowersje związane z istnieniem takiej usługi. Badania skupiają się na odczuciach osób, które taki test zrobiły i ich własnych wnioskach płynących z tego doświadczenia. Praca miała mi pomóc ustalić, czy genetyczne pochodzenie, często zwane tym "prawdziwym", jest w stanie trwale wpłynąć na zmianę postrzegania własnej tożsamości i kultury.
113. Recepcja jogi w Polsce - wątki przekazów jogicznych w myśli polskich nauczycieli jogi dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W mojej pracy zatytułowanej "Recepcja jogi w Polsce - wątki przekazów jogicznych w myśli polskich nauczycieli jogi" opisuje dokonane na gruncie kultury zachodniej interpretacje myśli filozoficznej jogi, z wyszczególnieniem recepcji na gruncie polskim. Za oś analizy tych interpretacji obrałam zagadnienie cielesności oraz generalnego wzorca myślowego odnośnie funkcjonowania świata i człowieka w nim działającego. Pracę uzupełniam przeprowadzonymi przez siebie badaniami, w których rozmawiam z nauczycielami jogi z Polski. Celem tych badań był wgląd w relacje jakich praktycy jogi doświadczają ze swoim ciałem oraz czy relacja ta jest stymulowana przez przekazy filozofii jogi.
114. Cyfryzacja współczesnego życia. Nowe praktyki kulturowe w Internecie dr Janina Radziszewska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W ramach bieżącej pracy pod tytułem "Cyfryzacja współczesnego życia. Nowe praktyki kulturowe w Internecie" zdecydowałam się opisać szereg zjawisk mających miejsce w sieci. Skupiłam się na mediach społecznościowych, takich jak Instagram czy YouTube. Odbiorcami materiałów zamieszczanych w ramach powyższych platform są w znacznej mierze młodzi dorośli. To z nimi zdecydowałam się przeprowadzić wywiady, z których wnioski znajdują się w ostatnim, badawczym rozdziale. Na przestrzeni całej pracy posługiwałam się bogatą literaturą przedmiotu - zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Moim celem było poznanie mechanizmów rządzących światem wirtualnym oraz lepsze ich zrozumienie.
115. Krzyżoki i brama wielkanocna we wsi Borki Małe. Lokalna tradycja dr Mirosław Marczyk Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
W pracy przedstawiono unikalny zwyczaj, który nosi nazwę krzyżoki. Odbywa się on od wielu pokoleń we wsi Borki Małe na Śląsku Opolskim. Badania jakościowe pozwoliły na szczegółowe opisanie zarówno procesu przygotowania, jak i przebiegu tej tradycji. Przeprowadzone wywiady umożliwiły także porównanie krzyżoków z Borek Małych do zwyczajów funkcjonujących pod tą samą nazwą w innych śląskich wsiach. Porównanie zebranych materiałów z obszerną literaturą na temat obrzędowości dorocznej pozwoliło na wskazanie istotnych różnic i określenie specyfiki świadczącej o wyjątkowości krzyżoków w Borkach Małych. Strukturę pracy tworzy wstęp, który wprowadza do tytułowego zagadnienia, trzy rozdziały, zakończenie, wykaz informatorów oraz dokumentacja fotograficzna. Rozdział pierwszy poświęcono tematyce obrzędowości wielkanocnej na Śląsku Opolskim, a także tożsamości Ślązaków. Rozdział drugi charakteryzuje wieś Borki Małe. Ukazano w nim lokalizację oraz historię wsi, tożsamość jej mieszkańców, a także opisano obrzędowość wielkopostną i wielkanocną. Ostatni rozdział przedstawia zwyczaj krzyżoków w Borkach Małych, pokazuje jego odmienność od innych tradycji, a także porównuje stan badań z danymi z terenu. Pracę tę zamyka obszerna dokumentacja fotograficzna, która przedstawia krzyżoki i bramę wielkanocną.
116. Gracze w World of Tanks jako przykład tworzących się współcześnie grup społecznych dr Mirosław Marczyk Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Tematem niniejszej pracy są ,,Gracze w World of Tanks jako przykład tworzących się współcześnie grup społecznych”. Staram się przedstawić relacje jakie wytwarzają się w przestrzeni gry sieciowej pomiędzy jej użytkownikami. W pracy została użyta specjalistyczna literatura, dotykająca problematyki groznawstwa, społeczności wirtualnych oraz szerzej pojęcia zabawy i zjawisk z nią związanych. Praca w części teoretycznej przybliża czytelnikowi najważniejsze zagadnienia związane z kulturą uczestnictwa, a także typologią gracza. Punktem wyjścia do omówienia powyższych zjawisk jest kategoria zabawy Johana Huizingi, poszerzona przez Rogera Cailloisa. Dalsza część pracy poświęcona jest opisowi gry World of Tanks. Zawarte są tam najistotniejsze elementy rozgrywki, a także struktury gry z punktu widzenia nawiązywania więzi społecznych. W ostatniej części pracy przeanalizowałem relacje wytworzone w środowisku uczestników gry do którego sam należę. Staram się odpowiedzieć na pytanie jakie są owe więzi. Przedstawiłem również proces ich ewolucji od znajomości w świecie wirtualnym do zażyłej relacji w świecie rzeczywistym.
117. Tożsamość grupowa kibiców i społeczno-religijny wymiar kibicowania na przykładzie fanów klubu piłkarskiego Miedź Legnica dr Mirosław Marczyk Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Tematem pracy są „Tożsamość grupowa kibiców i społeczno-religijny wymiar kibicowania na przykładzie fanów klubu piłkarskiego Miedź Legnica”. Celem rozprawy jest scharakteryzowanie kibiców piłkarskich jako grupy społecznej, przedstawienie znaczenia klubu piłkarskiego Miedź Legnica dla jej kibiców oraz opisanie wybranych aspektów ich środowiska. W pracy została użyta różnorodna literatura, głównie z zakresu antropologii, socjologii oraz psychologii. Na potrzeby pracy przeprowadziłem wywiady z kibicami oraz wykorzystałem obserwację uczestniczącą podczas meczów Miedzi Legnica. W pierwszej części pracy zająłem się przedstawieniem czynników, które determinują powstawanie grup społecznych. Opisałem najważniejsze pojęcia i mechanizmy związane z funkcjonowaniem grup oraz przedstawiłem dotyczącą ich typologię. Omówiłem też problematykę poczucia wspólnoty. Następnie odniosłem wymienione wcześniej rozważania teoretyczne do kibiców Miedzi Legnica. W dalszej części pracy dokonuję analizy wybranych aspektów związanych ze społecznością kibiców Miedzi Legnica. Poruszam problematykę symboli klubu piłkarskiego, stosunków między kibicami i ich stosunku do piłkarzy, rytualnego charakteru wielu zjawisk i zachowań dotyczących badanej przeze mnie grupy. Starałem się wykazać jakie znaczenie dla kibiców ma klub piłkarski oraz społeczność skupiona wokół niego. Ważne dla tej pracy było przybliżenie perspektywy postrzegania kibiców piłkarskich przez Antonowicza i Wrzesińskiego poprzez pryzmat teorii niewidzialnej religii, co umożliwiło wnikliwe spojrzenie na wiele aspektów środowiska kibicowskiego i wykazanie przenoszenia niektórych jego elementów do sfery sacrum.
118. Muzyczne formy pracy z harcerzami na przykładzie Karkonoskiego Hufca Związku Harcerstwa Polskiego w Jeleniej Górze dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Praca „Muzyczne formy pracy z harcerzami na przykładzie Karkonoskiego Hufca Związku Harcerstwa Polskiego w Jeleniej Górze” dotyczy gatunków muzycznych, które są wykorzystywane przez Instruktorów ZHP w celu zapewnienia optymalnego rozwoju muzycznego dzieci i młodzieży. Podczas badań terenowych zwrócono uwagę na to, czy harcerze w ogóle dostrzegają rolę muzyki oraz jak często i w jakich momentach pojawia się ona w ich życiu.
119. Terapeutyczny wymiar naturalnych substancji psychodelicznych w kontekście szamanizmu i neoszamanizmu dr Grzegorz Dąbrowski Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Niniejsza praca ma celu przedstawienie praktyk szamańskich z użyciem substancji psychoaktywnych, które ewoluowały na przestrzeni czasu i w dzisiejszych czasach nazywane są z kolei neoszamnizmem. Jej celem jest także ukazanie tego, że substancje te mogą być wykorzystywane w kontekście terapeutycznym. Praca składa się z trzech rozdziałów. Każdy z nich przedstawia przykłady stosowania tego typu substancji, zwłaszcza tych o działaniu halucynogennym, zaczynając od tradycyjnego szamanizmu, a kończąc na współczesności i przedstawieniu punktu widzenia osób, które miały bliską styczność z tymi substancjami. Pierwszy rozdział zatem jest poświęcony całkowicie szamanizmowi, jego rozwojowi, praktykom, rytuałom w różnych zakątkach świata. W drugim rozdziale zawarte są informacje na temat neoszamanizmu i jego terapeutycznej roli w dzisiejszym świecie. Natomiast rozdział trzeci jest prezentacją badań empirycznych przeprowadzonych w ramach tej pracy. Zostały w nim zawarte wypowiedzi i spostrzeżenia osób, które zgodziły się opowiedzieć o swoich doświadczeniach z tego typu substancjami.
120. Przesiedlenia z Kresów Wschodnich na tereny Dolnego Śląska do wsi Stare Bogaczowice dr Małgorzata Michalska Etnologia i antropologia kulturowa - stacjonarne I stopnia
Autorka pracy podejmuje problematykę dotyczącą przesiedleń z Kresów Wschodnich na tereny Dolnego Śląska po II wojnie światowej, ze szczególnym uwzględnieniem wsi Stare Bogaczowice w oparciu o dostępną literaturę przedmiotu, źródła internetowe, a przede wszystkim własne badania terenowe, które prowadziła w latach 2018–2019. Praca składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym zostało wyjaśnione pochodzenie i znaczenie nazwy Kresy Wschodnie. Opisane zostało ich położenie geograficzne, gospodarka oraz różnorodność etniczna, kulturowa i religijna. Rozdział drugi dotyczy przesiedleń, ich charakteru, a także wytycznych dotyczących mienia, które można było ze sobą zabrać. Opisano w nim przebieg transportów oraz sytuację przed i po osiedleniu się w nowym miejscu. Przedstawiono również opis terenu, na którym mieszkali przesiedleńcy oraz ich relacje z Niemcami, mieszkańcami wsi Stare Bogaczowice aż do końca II wojny światowej. W kolejnym rozdziale ukazane zostały losy mienia pozostawionego tu przez ludność niemiecką. Ostatni poświęcono współczesnym formom utrwalania wspomnień i tradycji związanych z Kresami Wschodnimi.