Sensitive Legacy in University Collections
Sensitive Legacy in University Collections: Between Adaptation and Restitution
14 listopada zapraszamy do udziału w międzynarodowej konferencji naukowej "Sensitive Legacy in University Collections: Between Adaptation and Restitution". Celem wydarzenia jest poznanie i omówienie perspektyw australijskiej, niemieckiej i polskiej w kontekście problematycznej kolekcji szczątków ludzkich, obiektów etnograficznych oraz fotografii stworzonej na początku XX w. przez niemieckiego badacza Hermanna Klaatscha, która obecnie znajduje się w zbiorach Uniwersytetu Wrocławskiego. Kolekcja ta stanowi punkt wyjściowy dla naszej dyskusji o statusie tego rodzaju kolekcji, ich kulturowej biografii, a przede wszystkim o tym, czy uprawnione jest ich wykorzystanie we współcześnie prowadzonych badaniach.
W 1945 roku, na mocy postanowień konferencji poczdamskiej niemieckie dotychczas miasto Breslau stało się polskim Wrocławiem. Ten transnarodowy, polsko-niemiecki kontekst czyni Wrocław wyjątkowym miastem na mapie Europy, wraz z innymi miastami i całym obszarem Ziem Zachodnich przyłączonych wówczas do Polski. Zbiory naukowe dawnego Uniwersytetu Breslau, które udało się ocalić przed zniszczeniem, stały się po II wojnie światowej własnością państwa polskiego, pozostającą w dyspozycji Uniwersytetu Wrocławskiego. Obejmują one kolekcje etnograficzne, archeologiczne i dotyczące historii naturalnej, a także ludzkie szczątki, gromadzone przez niemieckich uczonych podczas ekspedycji badawczych okresu kolonialnego, a następnie wykorzystywane m.in. do badań nad pochodzeniem i ewolucją homo sapiens, typologią antropologiczną i eugeniką.
Znamiennym przykładem tego dziedzictwa jest kolekcja szczątków ludzkich przywieziona do Breslau/Wrocławia z Australii przez prof. Hermanna Klaatscha na początku XX w. i wykorzystywana przez polskich uczonych po 1945 roku. Takie kolekcje, choć nie zostały stworzone przez polskich badaczy, stały się wrażliwym, trudnym dziedzictwem Uniwersytetu Wrocławskiego i ilustrują nieoczywiste historyczne uwikłania pomiędzy Australią, Niemcami i Polską. Dziś zarówno ich pochodzenie, jak i sposób wykorzystania budzą etyczne kontrowersje osadzone w kontekście postkolonialnym, powojennym i postkomunistycznym.
Stworzona przez Hermanna Klaatscha kolekcja szczątków ludzkich, obiektów etnograficznych oraz fotografii stanowi punkt wyjściowy dla naszej dyskusji o statusie tego rodzaju kolekcji, ich kulturowej biografii, a przede wszystkim o tym, czy uprawnione jest ich wykorzystanie we współcześnie prowadzonych badaniach. Podczas konferencji chcemy rozważyć etyczne aspekty pracy na tego rodzaju zbiorach. Zamierzamy również porozmawiać o tym, jakie procedury umożliwiają etyczne korzystanie z kolekcji, a także czy ich ewentualna restytucja jest wskazana. Zależy nam na tym, by poznać opinie uczonych i specjalistów z zakresu muzealnictwa, szczególnie tych reprezentujących rdzenne społeczności, badaczy korzystających z tego rodzaju kolekcji do celów naukowych oraz osób zaangażowanych w proces restytucji.
PROGRAM KONFERENCJI
Miejsce: Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego (Fryderyka Joliot-Curie 12)
Udział w wydarzeniu jest bezpłatny. Wydarzenie w języku angielskim.
Liczba miejsc jest ograniczona. Obowiązuje wcześniejsza REJESTRACJA na wydarzenia stacjonarne: https://forms.gle/EBNf3LpJVuLwHckp9
Planowany jest streaming online części konferencji -> https://fb.me/e/29GQsf5oA
Organizatorami wydarzenia są Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, Fundacja Urban Memory oraz Centrum Studiów Europejskich - Australijski Uniwersytet Narodowy.
Konferencja odbywa się w ramach projektu „MultiMemo: Multidirectional Memory: Remembering for Social Justice”, który UMF realizuje wspólnie z ośmioma partnerami europejskimi dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej (program CERV - Citizens Equality Rights and Values).
Projekt graficzny: Arek Fochtman
********************************************************************************************************************************
We invite you to the conference “Sensitive Legacy in University Collections: Between Adaptation and Restitution”. The aim of the event is to learn about and discuss Australian, German and Polish perspectives on the problematic collection of human remains, ethnographic objects and photographs created in the early 20th century by the German researcher Hermann Klaatsch, which is currently in the collections of the University of Wrocław. This collection is the starting point for our discussion on the status of such collections, their cultural biography and, above all, whether their use in contemporary research is justified.In 1945, as a result of the Potsdam Conference, Wrocław, formerly a German city of Breslau, became part of Poland. This transnational Polish-German context makes Wrocław, a unique city on the map of Europe, together with other cities and the entire area of the Western Territories that were then incorporated into Poland. The scientific collections of yesterday's University of Breslau, which had been collected and saved from destruction, after the WWII became the property of the Polish state at the disposal of the University of Wrocław. The university's possessions include ethnographic, archaeological and natural history collections as well as human remains collected by German scholars in the colonial period during research expeditions and used by them to pursue studies on, among other things, the origin and evolution of homo sapiens, race typologies, and eugenics.
A telling example of such heritage is the collection of human remains brought to Breslau/Wrocław from Australia by Professor Hermann Klaatsch at the beginning of the 20th century, and used in research conducted by Polish scholars after 1945. Such collections, although not gathered by Polish researchers, have become a sensitive legacy, a difficult heritage of the University of Wrocław and illustrating non-obvious historical entanglements between Australia, Germany and Poland. Both their origin and their use raise ethical controversies today, that are set in the postcolonial, postwar and postcommunist contexts.Hermann Klaatsch's collections of human remains, ethnographic objects and photographs have become a starting point for us to open a discussion on the status of such collections, their cultural biography and, above all, the rights to use them in contemporary research.
During the conference, we would like to reflect on the ethical aspects of working on and with such collections.We want to discuss what are ethically appropriate procedures for using them, as well as whether their restitution, if any, is advisable. We are also interested in hearing the voices of scholars and museum professionals, especially those representing indigenous communities, researchers using such collections for scientific purposes and those who have been involved in the restitution processes.
CONFERENCE PROGRAM:
Place: Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego (Joliot Curie 12)
Participation in the event is free of charge. The event will be held in English.
There are a limited number of places. REGISTRATION for in-situ participation is required: https://forms.gle/EBNf3LpJVuLwHckp9
Online streaming of part of the conference is foreseen > https://fb.me/e/29GQsf5oA
Organisers: Institute of Cultural Studies, University of Wrocław, the Urban Memory Foundation and Centre for European Studies - The Australian National University.
The conference is held as part of the project “MultiMemo - Multidirectional Memory: Remembering for Social Justice”, which UMF is implementing together with eight European partners thanks to funding from the European Union (CERV - Citizens Equality Rights and Values program).
Graphic design: Arek Fochtman
Biuletyn Wydziałowy
