Celem niniejszej pracy magisterskiej było poznanie aspiracji życiowych wychowanków domu dziecka. W pierwszym rozdziale pracy odwołuję się do literatury opisującej dom dziecka, jako placówkę opiekuńczo – wychowawczą. Przedstawiam genezę instytucjonalnej opieki zastępczej, formę, funkcje i zadania systemu opieki zastępczej, prawne uwarunkowania opieki instytucjonalnej oraz cechy, zadania i kompetencje opiekunów instytucji opiekuńczych. Drugi rozdział pracy dotyczy ukazania definicji aspiracji, uwarunkowań rozwoju aspiracji, ich rodzaju i przeglądu badań z zakresu aspiracji młodzieży. Trzecia część pracy składa się z metodologii badań własnych, sformułowania przedmiotu i celu badań, problemów badawczych, strategii badań i metod, organizacji badań, doboru próby, terenu badawczego oraz etyki badań. Ostatnia rozdział pracy poświęcony jest analizie i interpretacji wyników badania aspiracji życiowych wychowanków domu dziecka. Składa się z charakterystyki badanych osób, określenia znaczenia środowiska w kształtowaniu się aspiracji życiowych wychowanków domu dziecka oraz oddziaływania czynników osobowościowych na kształtowanie się ich aspiracji życiowych. Odniosłam się tu również do znaczenia wychowywania się w domu dziecka w procesie kształtowania się aspiracji i planowania własnej przyszłości przez wychowanków domu dziecka. Rozdział kończą konkluzje z analiz badań. Niniejsza praca porusza ważne i aktualne kwestie dotyczące aspiracji życiowych wychowanków domu dziecka.

Praca dotyczy zjawiska bezdomności. Pierwsza część pracy zawiera rozważania teoretyczne nt. zjawiska bezdomności. Opisane zostało ujęcie bezdomności jako współczesnego problemu społecznego, przytoczono rys historyczny oraz zachodzące zmiany w systemie pomagania osobom doświadczającym bezdomności na terenie naszego państwa. Rozważania dot. również definicji zjawiska bezdomności oraz wykluczenia. Przytoczono również przyczyny i uwarunkowania bezdomności. Zwrócono uwagę na proces oraz etapy stawania się osobą w kryzysie bezdomności. Szczegółowej analizie poddane zostały akty prawne - Ustawa Zasadnicza oraz Ustawa z dn. 12 marca 2004 r. „O pomocy społecznej”, które gwarantują wsparcie dla osób w sytuacji kryzysowej. Opisany został tradycyjny model pomocy i wsparcie społeczne. Kolejno scharakteryzowano pomoc instytucjonalna oraz organizacje pozarządowe, m.in. Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta. W rozdziale III przedstawione zostały zagadnienia teoretyczne nt. metodologii badań własnych. Przedmiot przeprowadzonych badań został wskazany jako doświadczanie bezdomności mężczyzn objętych wsparciem organizacji pozarządowej, cel - poznanie doświadczeń osób w kryzysie bezdomności. Jjakie doświadczenia bezdomności mają mężczyźni objęci wsparciem organizacji pozarządowej to główny problem badawczy tej pracy. Cele szczegółowe dotyczą przyczyn bezdomności, życia w placówce pomocowej, zmian w funkcjonowaniu, inkluzji społecznej oraz emocji i uczuć. Rozważania zawarte w III rozdziale pracy dotyczą również rozmyślań nt. fenomenologii. Następnie omówione zostały różnorodne metody badań, w tym wywiady narracyjne użyte na potrzeby badań. Kolejno opisano organizację badań oraz zostały zawarte rozważania dot. etyczność zaplanowanych wywiadów. IV rozdział dot. analizy wyników przeprowadzonych badań. Zaprezentowano w tej części pracy charakterystykę osób badanych – troje mężczyzn w wieku 27, 58 i 61 lat. Badania ukazały przyczyny bezdomności mężczyzn - uzależnienia oraz problemy rodzinne. Kolejno opisane zostały sytuacje pobytu respondentów w placówkach pomocowych. Badania wskazują na niechęć mężczyzn do przebywania w instytucjach, badani podczas oceny zwracali uwagę na pracowników, innych beneficjentów oraz wygląd samego budynku. Następnie analizie zostały poddane sytuacje trudne, które zmieniły życie respondentów, m.in. spotkanie z ważnymi dla nich osobami czy doświadczenia kryzysowe, które zmusiły respondentów do zmiany własnej egzystencji. Kolejnym zagadnieniem była inkluzja społeczna badanych, która zachodziła podczas wsparcia organizacji pozarządowej w której respondenci są wolontariuszami. Instytucja ta, poprzez metodę streetworkingu oraz eksperyment społeczny wprowadziła innowacyjne podejście do wspierania osób w kryzysie bezdomności. Na końcu analizy zwrócono uwagę na religijność respondentów oraz ich próby samobójcze. Praca zwraca uwagę na obecność osób, które znajdują się w sytuacji bezdomności - na ich potrzebę rozmowy i wsparcia, ponieważ pomoc mater

Tematem niniejszej pracy są aspiracje edukacyjno-zawodowe młodzieży szkół licealnych usytuowanych w środowisku miejskim i małomiasteczkowym. W pracy zostały opracowane dwa rozdziały teoretyczne, dotyczące literatury pojęcia aspiracji oraz charakterystyki okresu adolescencji. Kolejny rozdział poświęcono metodologii. Czwarty rozdział przedstawia analizę i interpretację wyników badań uzyskanych za pomocą kwestionariusza ankiety internetowej. Głównym celem pracy jest określenie aspiracji edukacyjno-zawodowych młodzieży szkół licealnych usytuowanych w środowisku miejskim i małomiasteczkowym. Przedmiotem podjętych badań są aspiracje edukacyjno-zawodowe młodzieży szkół licealnych usytuowanych w środowisku miejskim i małomiasteczkowym. Natomiast problem badawczy odpowiada na pytanie „Jakie są aspiracje edukacyjno-zawodowe młodzieży szkół licealnych usytuowanych w środowisku miejskim i małomiasteczkowym”. W celu przeprowadzenia analizy tych aspiracji posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, wykorzystując kwestionariusz ankiety internetowej. Badania przeprowadzono na internetowych forach dla licealistów oraz w grupach, których przeznaczeniem jest bezpłatne dodawanie i wypełnianie ankiet. Zbadano 88 licealistów z całej Polski, z wszystkich grup wiekowych. Dane potwierdzające lub zaprzeczające sformułowanym hipotezom zostały przedstawione w opisach oraz autorsko opracowanych wykresach i tabelach w rozdziale 4. Zebrane dane pokazują, że dla młodzieży szkół licealnych aspiracje edukacyjną są w tym momencie ich życia ważniejsze. Głównymi determinantami aspiracji młodzieży licealnej jest wykształcenie rodziców, warunki materialne rodziny, możliwość spotkań z doradcą zawodowym, możliwość zapoznania się z ofertami uczelni wyższych poprzez spotkania organizowane w szkołach, a także usytuowanie uczelni wyższych w miejscu lub poza miejscem zamieszkania. Płeć i wiek nie są natomiast determinantami warunkującymi aspiracje badanej grupy. Badania były nakierowane na poznanie czy środowisko jest nadal, tak jak pokazują wcześniej przeprowadzone badania, czynnikiem wpływającym na aspiracje młodzieży. Analiza uzyskanych danych wykazuje, że środowisko nie jest istotnym czynnikiem kształtującym aspiracje edukacyjno-zawodowe młodzieży szkół licealnych. Zatem jedynie niektóre hipotezy były w niniejszej pracy zasadne. Przeprowadzone badania dały możliwość określenia aspiracji edukacyjno-zawodowych młodzieży w tym roku. Należy mieć na uwadze, że aspiracje osób dorastających zmieniają się bardzo dynamicznie pod wpływem zmieniającego się otoczenia oraz postępu technologicznego, a więc badanie tego zagadnienia jest procesem, który będzie stale konieczny.

Praca ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały wykonane na populacji 192 osób z podziałem na podgrupy według płci i wieku (osoby poniżej 23 r.ż. oraz osoby w wieku 23 lat lub więcej). Zmienne główne to akceptacja pornografii i akceptacja prostytucji, a zmienne niezależne to funkcjonalność rodziny, prężność psychologiczna, kapitał kulturowy i ekspresja seksualności. Zależności między zmiennymi były testowane w procedurze korelacyjnej. Badania udowodniły, że im wyższa ekspresja seksualności respondenta, tym wyższy jest poziom akceptacji pornografii i prostytucji, w tym przypadku hipoteza badawcza ma potwierdzenie w materiale badawczym. Pozostałe hipotezy nie uzyskały jednoznacznego potwierdzenia – zależności zgodne z hipotezami nie pojawiały się we wszystkich podzbiorach osób badanych. Zwraca uwagę jednak odmienne co do znaku skorelowanie obu zmiennych z funkcjonalnością rodziny i kapitałem kulturowy – funkcjonalność rodziny zmniejsza tolerancję respondentów dla omawianych zjawisk a kapitał kulturowy ja wzmacnia.

Praca ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały wykonane na populacji 235 osób. Udział w badaniu była z podziałem na wiek i płeć. Zbadano 111 kobiet w wieku młodszym niż 20 lat, 50 kobiet w wieku starszym niż 20 lat, a także 47 mężczyzn w wieku młodszym niż 20 lat,oraz 27 mężczyzn w wieku starszym niż 20 lat. Zależności miedzy zmiennymi były testowane metodą korelacyjną. Badania pozwoliły stwierdzić, że wypalenie uczniowskie, zgodnie z postawionymi w tej pracy hipotezami jest ujemnie skorelowane z sukcesem szkolnym, stabilnością emocjonalną, ekstrawersją, otwartością, sumiennością, funkcjonalnością wychowawczą rodziny, poziomem prężności psychologicznej jednostki i poziomem jej kapitału społecznego. Wypalenie uczniowskie jest natomiast pozytywnie skorelowane z stresem szkolnym, nasileniem cech ADHD oraz ugodowością. Wykazane w pracy zależności pozwalają sformułować zalecenia profilaktyczne sprawdzające się do wzmocnienia trzech rodzajów zasobów jakości wychowania w rodzinie, jakości wsparcia społecznego oraz indywidualnej zdolności do pozytywnej adaptacji.

Zachowania ryzykowne młodzieży są coraz częściej spotykanym zjawiskiem, wraz z nieustanym rozwojem technologii zmieniają się również te zachowania. W pracy przedstawiam podstawowe pojęcia związane z tym zagadnieniem, ich formy oraz rozpowszechnienie. Odwołuję się do teorii zachowań ryzykownych/ problemowych Jessorów, funkcjonalności rodziny generacyjnej oraz resiliencji, które przedstawia jako czynniki chroniące przed podejmowaniem zachowań ryzykownych w sieci. Stawiane hipotezy oraz pytania badawcze zestawiam z opracowanymi wynikami badań statystycznych, w których rozróżnionych zostało sześć zmiennych niezależnych (funkcjonalność rodzinny pochodzenia, resiliencja, sukces szkolny, stres szkolny, cechy ADHD oraz potrzeba silnych wrażeń). Wskazując na znaczące korelację między zmiennymi niezależnymi a zmienną zależna (zachowanie ryzykowne w sieci) wskazuję na pewne zależność, które odnoszę do profilaktyki.

Głównym celem pracy było zwrócenie uwagi na rolę funkcjonalności wychowawczej rodziny w rozwoju szkolnym i społecznym jednostek. Na podstawie literatury zdefiniowano to pojęcie jako sprzężenie resiliencji systemu rodzinnego i koncepcji autorytatywnego rodzicielstwa. Dodatkowo wyjaśniono szereg innych zagadnień związanych z rodziną i wychowaniem. Odpowiedzi na postawione pytania badawcze dostarczył materiał empiryczny, który jednocześnie potwierdził hipotezy. Narzędziem diagnostycznym była ankieta złożona z różnych skal. Analiza badań wykazała duże znaczenie poziomu funkcjonalności wychowawczej rodziny dla kształtowania się resiliencji indywidualnej, sukcesu szkolnego, powstawania stresu szkolnego, syndromu wypalenia uczniowskiego oraz przejawiania zachowań ryzykownych. Wnioski końcowe stały się podłożem do zaproponowania zaleceń diagnostyczno-wychowawczych.

Praca ma charakter empiryczny. Badania sondażowe zostały wykonane na populacji 148 osób, z podziałem na podgrupy wg płci i wieku. Do weryfikacji hipotez zastosowano współczynniki korelacji obrazowane dodatkowo wykresami korelacyjnymi. Badania pozwoliły stwierdzić, że tylko jedna zmienna (poszukiwanie wrażeń), zgodnie z postawioną hipotezą jest dodatnio skorelowana z poziomem zachowań ryzykownych, natomiast ujemnie skorelowane są dwie zmienne (prężność i sukces szkolny). Pewne odchylenia od tych ogólnych tendencji zaobserwowano przy uwzględnianiu podzbiorów. Wykazane w pracy zależności pozwalają sformułować wnioski, na temat możliwości protekcji młodzieży poprzez wzmacnianie zdolności do pozytywnej adaptacji oraz wsparcie przy osiąganiu sukcesu szkolnego.

Praca ma charakter empiryczny. Badania były ilościowe. Sondaż został wykonany na próbie liczącej 155 osób. Ich celem było zweryfikowanie związków pomiędzy ryzykownymi zachowaniami seksualnymi, a wybranymi zmiennymi- potrzebą silnych wrażeń, funkcjonalnością wychowawczą rodziny generacyjnej, cechami ADHD, prężnością oraz cechami osobowości z modelu Wielkiej Piątki. Hipotezy na temat związków między zmiennymi były testowane statystycznie przy użyciu współczynnika korelacji. Badania pozwoliły ustalić, że zaangażowanie w ryzykowne zachowania seksualne zależy od poziomu następujących czynników: funkcjonalności wychowawczej rodziny, otwartości, ekstrawersji, ugodowości, potrzeby wrażeń, ADHD, a także stabilności emocjonalnej. Pewne odchylenia od tych ogólnych prawidłowości wystąpiły przy uwzględnieniu płci oraz wieku badanych osób.

Praca ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały wykonane na populacji 155 osób, z podziałem na podgrupy wg płci i wieku. Zależności między zmiennymi były testowane w procedurze korelacyjnej. Badania pozwoliły stwierdzić, że wszystkie trzy zjawiska przemocowe (sprawstwo, doznawanie i narażanie się), zgodnie z postawionymi w tej pracy hipotezami, są ujemnie skorelowane z trzema czynnikami zasobowymi – funkcjonalnością wychowawczą rodziny generacyjnej, poziomem prężności psychologicznej jednostki oraz poziomem jej kapitału społecznego. Pewne odchylenia od tych ogólnych tendencji zaobserwowano przy uwzględnieniu podzbiorów. Wykazane w pracy zależności pozwalają sformułować zalecenia profilaktyczne sprowadzające się do wzmacniania trzech rodzajów zasobów: jakości wychowania w rodzinie, jakości wsparcia społecznego oraz indywidualnej zdolności do pozytywnej adaptacji.

Niniejsza praca ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały przeprowadzone na populacji 235 osób, z podziałem na podgrupy według płci i wieku. Zależności między zmiennymi były testowane w procedurze korelacyjnej. Badania te pozwoliły stwierdzić, że zjawisko pośredniej autodestruktywności jest, zgodnie z postawionymi w tej pracy hipotezami, ujemnie skorelowane z trzema czynnikami – funkcjonalnością wychowawczą rodziny, sukcesem szkolnym oraz kapitałem społecznymi, dodatnia korelacja wystąpiła w przypadku cech ADHD. Pewne odchylenia od tych ogólnych tendencji zaobserwowano przy uwzględnieniu podzbiorów. Wykazane w pracy zależności pozwalają na sformułowanie zaleceń profilaktycznych, które w swych założeniach sprowadzają się do wzmacniania jakości wychowania w rodzinie, wsparcia społecznego oraz indywidualnych zdolności.

Praca ma charakter badawczy. Dane zostały zebrane za pomocą sondażu drogą elektroniczną. Próba liczyła 158 osób. W tej liczbie było 111 kobiet oraz 47 mężczyzn. Wszystkie osoby badane miały 20 lat lub więcej. Badania sprawdzały, czy istnieje korelacja pomiędzy zmiennymi zależnymi (problemy lękowe, depresyjne oraz nie asertywność), a zmiennymi niezależnymi (funkcjonowanie wychowawcze rodziny pochodzenia, prężność psychologiczna, stres szkolny oraz sukces szkolny). Korelacje pomiędzy zmiennymi zależnymi a funkcjonowaniem rodziny, prężnością psychologiczną oraz sukcesem okazały się – zgodnie z oczekiwaniami – ujemne. Korelacje zmiennych zależnych ze stresem szkolnym były dodatnie, a więc również zgodne z oczekiwaniami. Wszystkie hipotezy zostały potwierdzone. Najsilniejszy okazał się ujemny związek problemów internalizacyjnych z prężnością. korelacje ustalono pomiędzy prężnością psychologiczną a zmiennymi zależnymi. Najsłabszym korelatem problemów internalizacyjnych, choć istotnym statystycznie, był poziom sukcesu szkolnego.

Celem pracy jest przedstawienie nastawienia afektywnego, behawioralnego i poznawczego postaw osób w okresie wczesnej dorosłości wobec zjawiska pornografii oraz prostytucji. Głównym problemem badawczym jest odpowiedź na pytanie: Jakie postawy wobec pornografii oraz prostytucji prezentują osoby w okresie wczesnej dorosłości? Pozwoliło to na postawienie pytań szczegółowych i określenie relacji między postawami a zjawiskiem pornografii oraz prostytucji, co pozwoli zrozumieć obecne stanowiska osób badanych, które mogą być w przyszłości pomocne w uświadamianiu społeczeństwa o profilaktyce i zagrożeniach, jakie niosą za sobą te dwa zjawiska. Badanie zostało przeprowadzone wśród osób w okresie wczesnej dorosłości poprzez kwestionariusz ankiety drogą internetową. W badaniu wzięło udział 63 osób badanych, w tym 54 kobiet i 9 mężczyzn. Wiek osób badanych zawierał się w przedziale od 20 do 31 roku życia. Praca składa się z dwóch części – teoretycznej i empirycznej, na które składa się pięć rozdziałów. W pierwszych trzech rozdziałach przedstawiono teoretyczne zagadnienia dotyczące omawianych zmiennych w świetle literatury przedmiotu. W pierwszym rozdziale omówione zostały problemy definicyjne wokół pojęcia pornografii. Przedstawione zostały również główne rodzaje pornografii. Następnie przywołane zostały psychospołeczne uwarunkowania korzystania z pornografii oraz omówiony został wpływ treści pornograficznych na funkcjonowanie jednostki. W kolejnym rozdziale skupiono się na zjawisku prostytucji. Omówione zostały problemy terminologiczne dotyczące pojęcia prostytucji. Następnie skupiono się na formach prostytucji. Przedstawiona została także etiologia zjawiska prostytucji oraz jej psychospołeczne następstwa. Trzeci rozdział skupia się na definicji postaw: afektywnych, poznawczych i behawioralnych. Omówiono także genezę ich powstawania. W czwartym rozdziale przedstawiono metodologiczne podstawy badań. Został przedstawiony cel badań, problem badawczy oraz hipotezy, a także narzędzia. Omówiona również została charakterystyka osób badanych, jak i sam przebieg badania. W rozdziale piątym przedstawione zostały wyniki badań. Na zakończenie omówiono wyniki przeprowadzonych badań.

Praca ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały wykonane na populacji 92 osób, z podziałem na podgrupy według płci. Zależności między zmiennymi były testowane w procedurze korelacyjnej. Badania pozwoliły stwierdzić, że wszystkie badane czynniki: funkcjonalność rodziny pochodzenia, cechy Wielkiej Piątki osobowości, stres szkolny, sukces szkolny, prężność psychologiczna i stres zawodowy, przyczyniają się do powstania wypalenia zawodowego. Potwierdzają się zatem postawione hipotezy. Pewne odchylenia od tych prawidłowości zaobserwowano przy uwzględnieniu podzbiorów próby. Wykazane w pracy zależności pozwalają sformułować zalecenia profilaktyczne sprowadzające się do zapobiegania wypaleniu zawodowemu i wzmocnieniu technik radzenia sobie ze stresem.

Praca ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały wykonane na populacji 77 z podziałem na płeć. Wszystkie osoby badane miały poniżej 20 lat. Zależności między zmiennymi były testowane w procedurze korelacyjnej. Badania pozwoliły stwierdzić że problemy depresyjne, lękowe oraz nieasertywność są ujemnie skorelowane z trzema zmiennymi niezależnymi (funkcjonalnością wychowawczą rodziny generacyjnej, prężnością oraz sukcesem szkolnym). W przypadku stresu szkolnego wszystkie trzy zmienne zależne są z nim dodatnio skorelowane. Wszystkie te wyniki są zgodne z postawionymi w pracy hipotezami. Wykazane w pracy zależności mogą pomóc w formułowaniu zaleceń profilaktycznych, które sprowadzają się do wzmacniania funkcjonalności wychowawczej rodziny, jakości i funkcjonalności środowiska szkolnego oraz indywidualnych zdolności do pozytywnej adaptacji.

Niniejsza praca porusza problem podejmowania zachowań ryzykownych przez młodzież. Ma charakter badawczy. Badania sondażowe zostały przeprowadzone na populacji 235 osób z podziałem na wiek i płeć. Zależności pomiędzy zmiennymi były testowane na procedurze korelacyjnej. Badania pozwoliły stwierdzić, że zachowania ryzykowne korelują ujemnie z takimi zmiennymi, jak funkcjonalność wychowawcza rodziny pochodzenia, sukcesem szkolnym i sumiennością, a dodatnio z prężnością psychologiczną, cechami ADHD i ekstrawersją. Pewne odchylenia od tych ogólnych tendencji zaobserwowano przy uwzględnianiu konkretnych podzbiorów. Wykazane w pracy zależności pozwalają sformułować zalecenia profilaktyczne sprowadzające się do wzmacniania jakości wychowania w rodzinie, jakości sukcesu szkolnego oraz wsparcia społecznego.

Problematyką mojej pracy licencjackiej jest wpływ uroczystości przedszkolnych na rozwój sfery społecznej małego dziecka w okresie średniego dzieciństwa. Postanowiłam zgłębić ten temat z kilku powodów. Pracując z dziećmi w przedszkolu zauważyłam, iż uroczystości przedszkolne są bardzo ważnym elementem ich rozwoju i dają podstawę zgodnego z zasadami życia społecznego w późniejszym życiu. Ponadto jest to etap, w którym dziecko zaczyna poznawać świat poprzez swoje własne doświadczenia zatem wszelkie emocjonalne bodźce są istotne. Obserwuję, że występy dzieci w trakcie rozmaitych uroczystości znacząco wpływają na ich rozwój emocjonalny, społeczny, intelektualny, dlatego w swojej pracy postaram się przybliżyć walory uroczystości przedszkolnych. Charakter mojej pracy jest projektowy. Zawiera wstęp, trzy rozdziały, zakończenie oraz bibliografię. W rozdziale pierwszym skupiłam się na opisaniu okresu średniego dzieciństwa. Analizując zagadnienie wpływu uroczystości przedszkolnych na rozwój sfery społecznej sięgnęłam o literatury psychologicznej i pedagogicznej opisującej ten problem. Skupiłam się także na celach i korzyściach płynących z zastosowania uroczystości przedszkolnych w edukacji dziecka. W tym rozdziale zawarłam również rozważania o roli nauczyciela edukacji przedszkolnej. W drugim rozdziale dokonałam opisu teoretycznego projektu edukacyjnego - czym jest, jakie ma cele i zastosowania. Ten rozdział zakończyłam autorskimi scenariuszami zajęć jakie miałam okazję przeprowadzić podczas praktyki ciągłej w przedszkolu. Trzecim rozdziałem mojej pracy jest ewaluacja mojego projektu. Przedstawiłam w oparciu o literaturę czym jest ewaluacja w ujęciu teoretycznym. Opisałam instytucję, w której odbywałam praktykę ciągłą i realizowałam swój projekt. Przeprowadzone przeze mnie zajęcia poddałam autoewaluacji. Zwróciłam szczególną uwagą na cele, które zrealizowałam oraz na to, czego nie udało się zrealizować podczas zajęć. Zakończenie potraktowałam jako przestrzeń do podsumowania całości pracy.

Tematem mojej pracy jest feminizacja zawodu nauczyciela kształcenia początkowego w opiniach aktywnych zawodowo nauczycielek. Z różnych badań statystycznych wynika, iż profesja nauczycielska jest zdominowana przez kobiety. W mojej pracy chciałabym skupić się na skutkach tego zjawiska dla kobiet-nauczycielek. Praca ma charakter badawczy. Składa się ze Wstępu, czterech rozdziałów oraz zakończenia. W rozdziale pierwszym przedstawiłam przyczyny sfeminizowania profesji nauczycielskiej. Na początku wyjaśnię, jak historycznie przebiegał ten proces. Następnie omówię stereotypy nabywane w środowisku rodzinnym, a które, jak sądzę, negatywnie oddziałują na chęć podejmowania pracy przez mężczyzn w zawodzie nauczyciela. W dalszej kolejności omówię stereotypy płciowe pojawiające się w edukacji, dotyczące odmiennych oczekiwań wobec chłopców i dziewcząt. Poruszę także kwestię niskiej jakości kształcenia przyszłych nauczycieli, która sprawia, iż zawód ten staje się nieatrakcyjny dla młodych osób. W rozdziale tym zwrócę także uwagę na niekorzystne zjawisko, jakim jest brak lub ograniczenia inicjatyw i programów antydyskryminacyjnych, które przyczyniałyby się do zakwestionowania powszechnych stereotypów, wpływających negatywnie na chęć podejmowania pracy przez mężczyzn w tym zawodzie Następnie opiszę ważny czynnik przyczyniający się do zdominowania tej profesji przez kobiety, mianowicie presji społecznej, skutkującej uznaniem tego zawodu przez mężczyzn za nieatrakcyjny dla nich. Opiszę także sytuację mężczyzn w sfeminizowanej szkole. Scharakteryzuję różnice płciowe między kobietą i mężczyzną, istotne ze względu na wykonywanie zawodu nauczyciela. W rozdziale drugim omówię konsekwencje, jakie niesie ze sobą feminizacja zawodu nauczyciela. W pierwszej kolejności scharakteryzuję skutki tego procesu dla uczniów i uczennic. Następnie przedstawię sytuację kobiet w sfeminizowanej szkole, która nie do końca jest dla nich korzystna. W dalszej części omówię zagadnienie polaryzacji rynku pracy (na męski i kobiecy) oraz przedstawię zjawiska dyskryminacji kobiet na rynku pracy. Następnie zdefiniuję, czym jest prestiż oraz wyjaśnię, jak niski prestiż zawodu nauczyciela wpływa na proces jego sfeminizowania. Opiszę także jeden z paradoksalnych skutków feminizacji tej profesji, tj. nikłej świadomości dyskryminacji rodzajowej wśród nauczycielek. Zaprezentuję również zagadnienie infantylizującego stereotypu nauczycielki edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego oraz jego różne konteksty. W rozdziale trzecim przedstawię założenia badań własnych. Na początku wyjaśnię pojęcie metodologii badań. Następnie zdefiniuję pojęcia przedmiotu i celu badań oraz zaprezentuję przedmiot i cel badań własnych. Zaprezentuję także dwie strategie badań naukowych oraz scharakteryzuję wybraną. Omówię zagadnienie problemów badawczych oraz przedstawię problemy główny i szczegółowe badań własnych. W dalszej kolejności zdefiniuję pojęcia metody, techniki i narzędzi badawczych oraz opiszę te wykor

Tematem mojej pracy jest Agresja rówieśnicza z udziałem uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w szkole specjalnej i integracyjnej w opinii nauczycieli. Głównym celem pracy było zapoznanie się z opinią nauczycieli pracujących w szkole specjalnej i integracyjnej na temat agresji rówieśniczej. Cała praca składa się z czterech rozdziałów i podsumowania badań własnych. W rozdziale 1 przedstawiono podstawowe pojęcia związane ze zjawiskiem jakim jest agresja. Konieczne zatem było zarówno zdefiniowanie, jak i omówienie pojęcia, rodzajów jak i etiologii agresji. W niniejszym rozdziale zostały przedstawione czynniki, które mogą mieć wpływ na zachowania niepożądane takie jak nowe media czy też przemoc i agresja w domu. W dalszej części rozdziału 1 omówiono przejawy agresji oraz profilaktykę i interwencję. Poruszony został temat agresji u osób z niepełnosprawnością intelektualną Rozdział 2 poświęcony został niepełnosprawności intelektualnej w świetle literatury, skład się on z czterech podrozdziałów i dwóch paragrafów. Biorąc pod uwagę temat pracy pierwsze trzy podrozdziały zostały poświęcone pojęciu, klasyfikacji oraz przyczyną niepełnosprawności intelektualnej. Natomiast czwarty podrozdział charakteryzuję osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym. Natomiast w rozdziale 3 będącym metodyką badań własnych przedstawiono przedmiot i cel badań oraz sformułowanie problemu badawczego. Ponadto zaprezentowano paradygmat badań jakościowych, metody oraz techniki badawcze biorąc pod uwagę formę badań. W tym rozdziale również została przedstawiona organizacja badań własnych i etyka badań jakościowych. Kolejny, a zarazem ostatni rozdział to analiza i interpretacja wyników badań własnych dokonanych w oparciu o wypowiedzi respondentów biorących udział w badaniu w oparciu o kwestionariusz wywiadu. Pierwsza część tego rozdziału została poświęcona charakterystyce placówek w których uczą respondenci. Kolejne podrozdziały są już wypowiedziami osób badanych na poszczególne pytania. Między innymi zostały zapisane odpowiedzi badanych na pytania dotyczące sprawców, czynników oraz okoliczności sprzyjające zachowaniom agresywnym. Ostatni podrozdział przedstawia wypowiedzi respondentów na temat szkolnego systemu profilaktyki i agresji. Wszystkie wypowiedzi zostały ze sobą porównane co pozwoliło na wyciągnięcie wniosków. Na samym końcu pracy zaprezentowano podsumowanie badań własnych w oparciu o wypowiedzi osób badanych. Zostały one porównane z materiałami innych badaczy poruszającymi temat jakim jest agresja rówieśnicza.

"Wykorzystanie procesu badawczego w kształtowaniu pełnomocności uczniów w wieku wczesnoszkolnym" stanowi próbę zgłębienia i przełożenia na praktykę współczesnych wskazań z zakresy dydaktyki. Uzasadnienie ich słuszności zamieszczone zostało w pierwszym rozdziale. Zawiera on kolejno : prawidłowości rozwojowe różnych obszarów funkcjonowania dziecka we wczesnej edukacji, charakterystykę idei pełnomocności uczniów i pojęć z nią z wiązanych oraz zagadnienia z zakresu konstruktywizmu w nauczaniu, ze szczególnym uwzględnieniem metody projektów. Zestawienie tych trzech głównych składowych pozwala na wykazanie, w tej części pracy, ich powiązań i uzasadnienie znaczenia podejmowanej problematyki. Tworzy to także zręby pod samodzielnie przygotowany projekt zajęć, którego podstawowym założeniem jest próba wdrożenia w rzeczywistość szkolną procesu upełnomocniania uczniów. Zgodnie z perspektywą przedstawioną wcześniej, ma się to dziać poprzez zrealizowanie z nimi projektu badawczego. Przebieg tego projektu, uwarunkowania, w jakich miał miejsce oraz wnioski do dalszej pracy, jakie z niego płyną, zawarte są w rozdziale trzecim. Ewaluacja własnych działań pozwala także w tym miejscu odnieść się do własnych umiejętności i deficytów w kontekście przyszłej pracy nauczyciela. Oparcie ewaluacji o podejście refleksyjnego praktyka jest próbą stałej weryfikacji podejmowanych działań i ukierunkowania się na dalsze doskonalenie na drodze zawodowej.

Tematem mojej pracy magisterskiej są „Opinie rodziców o realizacji funkcji edukacji przedszkolnej”. Wybór tematyki wynika z chęci zdobycia informacji na temat opinii rodziców o edukacji przedszkolnej, która jest znacząca dla współpracy pedagoga - nauczyciela przedszkola z rodzicem, będącym istotnym podmiotem w edukacji dziecka. Poznanie przez nauczyciela opinii, postaw, oczekiwań edukacyjnych rodziców może pomóc w obraniu wspólnych celów dydaktycznych i wychowawczych. Dlatego też znajomość opinii rodziców na temat realizacji funkcji edukacji przedszkolnej jest ważna dla obrania właściwego kierunku w pracy z dzieckiem. Niniejsza praca składa się ze wstępu, części teoretycznej, części metodologicznej, części badawczej oraz zakończenia. Część teoretyczna pracy składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawiam ujęcia definicyjne edukacji, elementy działań edukacyjnych oraz filary, na których opiera się współczesna edukacja. W kolejnym rozdziale opisuję założenia edukacji przedszkolnej, takie jak cele, funkcje, zasady, zadania edukacji przedszkolnej, a także formy pracy w przedszkolu, metody nauczania, planowanie pracy pedagogicznej czy jakość i standardy obowiązujące w edukacji przedszkolnej. W trzecim rozdziale części teoretycznej odnoszę się do zawodu nauczyciela edukacji przedszkolnej, jego roli, statusu zawodowego, kompetencji i zadań. W czwartym rozdziale zaś przedstawiam teoretyczne ujęcie rodziny w kontekście jej funkcji, stylów wychowania w rodzinie, ról i postaw rodzicielskich, a także roli rodziców w edukacji i wychowaniu dziecka. Ostatni rozdział dotyczy specyfiki współpracy rodziców z placówką przedszkolną, jak również opinii i oczekiwań rodziców wobec edukacji przedszkolnej. Część metodologiczna zawiera przegląd definicji metodologii różnych autorów, opisuje cel badań, problematykę badawczą, metody badań, techniki oraz narzędzie badawcze. W części badawczej ukazuję opinie rodziców o realizacji funkcji edukacji przedszkolnej w świetle badań własnych. Wyniki badań uzyskane zostały na podstawie przeprowadzonego sondażu diagnostycznego, techniką ankiety. W każdym podrozdziale zaprezentowane zostały opinie rodziców o realizacji poszczególnych funkcji edukacji przedszkolnej wobec dziecka, takich jak funkcja diagnostyczno – prognostyczna oraz funkcja rozwijająco – kształcąca i modyfikacyjna, a także funkcji edukacji przedszkolnej wobec rodziców, takich jak funkcja wspomagania działań wychowawczych, funkcja integrowania zabiegów wychowawczych oraz funkcja wspierania rodziców poszukujących sposobów zmiany relacji między dziećmi.

Tematyka prezentowanej pracy dotyczy przygotowania nauczycieli do pracy w wielokulturowej klasie. W pierwszym rozdziale pracy umieszczone zostały teoretyczne informacje dotyczące kultury oraz zjawiska wielokulturowości. Ponadto zawarto zagadnienie traktujące o edukacji wielokulturowej. Drugi rozdział dotyczy zawodu nauczyciela i jego roli we współczesnym świecie, jak również kompetencji wielokulturowych jakie powinien posiadać nauczyciel. W rozdziale trzecim zawarte zostały metodologiczne podstawy badań własnych. Praca kończy się omówieniem wyników badań własnych.

W czasach dynamicznego rozwoju nowoczesnych technologii, w tym Internetu, który znacznie wpływa na wygląd relacji międzyludzkich, niestety bardzo trudno jest znaleźć prawdziwego przyjaciela. Sieć nie tylko modyfikuje, ale przede wszystkim ogranicza bezpośredni kontakt z drugą osobą, który znacznie wpływa na jakość budowanych relacji. Często pojawia się problem ze wzajemnym zrozumieniem i uznaniem indywidualności danej jednostki. Tworzy się zatem dystans między ważnymi dla siebie osobami oraz powstają pewne kłopoty w komunikacji międzyludzkiej. Wzajemne relacje stają się coraz mniej trwałe, a ludzie są wobec siebie coraz mniej ufni, co znacznie wpływa na rozumienie pojęcia przyjaźni. Pomimo tego jest ona ważnym elementem ludzkiej egzystencji oraz pozwala zrozumieć otaczająca rzeczywistość. Przyjaźń szczególne znaczenie odgrywa przede wszystkim w okresie dojrzewania, a jedną z głównych potrzeb w tym czasie jest akceptacja ze strony grupy rówieśniczej. Młodzież nawiązuje dużo nowych znajomości, spędza coraz więcej wolnych chwil z rówieśnikami oraz zdobywa wiedzę i umiejętności z innych źródeł niż rodzice, tak jak to było dotychczas. Tworzą się zatem przyjaźnie oraz pojawiają pierwsze miłości. Struktura pracy składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział pierwszy porusza problematykę okresu adolescencji w świetle literatury przedmiotu. Dokonano w nim ogólnej charakterystyki wieku dojrzewania, a także opisano zachodzące zmiany w sferze rozwoju fizycznego, poznawczego i społecznego oraz przedstawiono sposób kształtowania się tożsamości. W drugim rozdziale omówiono problematykę przyjaźni w świetle literatury przedmiotu. Przedstawiono definicję przyjaźni i jej znaczenie w życiu młodzieży. Dodatkowo opisano w jaki sposób budowane są związki przyjacielskie, opisano zaistniałe deformacje przyjaźni i oraz przedstawiono zależność między kompetencjami społecznymi a relacjami przyjacielskimi. Rozdział trzeci zawiera założenia metodologiczne własnych badań. Ukazano w nim przedmiot badań oraz ich cel, propozycje problemów badawczych, metody i techniki badawcze oraz zawarto charakterystykę badanych uczniów szkół średnich. W rozdziale czwartym przedstawiono szczegółowe wyniki badań własnych. Rozdział piąty stanowi podsumowanie wyników badań. Zawarto w nim wnioski oraz postulate pedagogiczne płynące z poszczególnych rozdziałów i przeprowadzonych badań.

Celem mojej pracy było stworzenie autorskiego projektu warsztatu mającego na celu wspierać nauczycieli w budowaniu postaw twórczych w ich wychowankach. Niniejsza praca składa się z pięciu rozdziałów. W czterech z nich analizuję literaturę przedmiotu, piąty rozdział stanowi mój autorski projekt. W rozdziale pierwszym omawiam podstawowe pojęcia z zakresu twórczości oraz jej cechy, rodzaje i etapy. Opisuję w nim również przejawy twórczości u dzieci oraz zagadnienie kompetencji twórczych. W rozdziale drugim skupiam się na edukacji w życiu dziecka twórczego. Omawiam w nim rozwijanie myślenia twórczego u dzieci, pedagogikę kreatywną oraz rolę jaką pełni pedagog w pobudzaniu kreatywności u wychowanków. W rozdziale trzecim przybliżam temat kompetencji twórczych oraz omawiam treningi i warsztaty, mające na celu ich rozwijanie. W rozdziale czwartym przybliżam teoretyczne zagadnienia z dziedziny metodyki projektowania i przeprowadzania szkoleń. Omawiam szkolenie oraz jego etapy, opisuję cykl Kolba oraz przybliżam krótko metody, jakie zastosowałam w projekcie warsztatu. W rozdziale piątym przedstawiam autorski projekt szkolenia dla nauczycieli wychowania przedszkolnego pozwalający im zrozumieć rolę kreatywności w życiu człowieka oraz wyposażyć ich w podstawowe metody pozwalające im rozwijać kreatywność u nich samych oraz ich wychowanków. Moja praca zwieńczona jest zakończeniem.

Niniejsza praca skupia się na przekrojowej analizie losów polskich reemigrantów w czasie od XIX do XXI wieku, przesiedlonych z terenów galicyjskich na Półwysep Bałkański, a następnie na Dolny Śląsk. Na tle wydarzeń historycznych oraz charakterystyki aspektów polityczno-społecznych i gospodarczych zostały opowiedziane dzieje tytułowej rodziny Skrzypaczów. Zbadano jaki wpływ na współczesnych potomków miało życie ich przodków. W pracy można zauważyć, iż przeplatają się między sobą fakty historyczne i odnoszące się do nich relacje osobiste członków rodziny. Na początku pracy omówiono aspekty polityczne i społeczne Galicji oraz Bośni i Hercegowiny. Kolejny rozdział opisuje trudne początki życia polskiej ludności przesiedlonej na tereny bałkańskie. Następnie został zobrazowany wpływ wydarzeń historycznych I i II Wojny Światowej na życie Polaków zamieszkujących Półwysep Bałkański. W kolejnym etapie zostały przedstawione warunki powrotu reemigrantów do Ojczyzny oraz charakterystyka osiedlenia się na ziemiach Dolnego Śląska. W ostatnim rozdziale scharakteryzowano współczesne życie rodzin przeniesionych z terenów Jugosławii i ich potomków.

Celem niniejszej pracy dyplomowej jest ukazanie opinii uczniów szkół ponadpodstawowych na temat doradztwa zawodowego. Na podstawie przeprowadzonej ankiety, w swojej pracy ukazałam znaczenie doradztwa w tworzeniu ścieżki kariery oraz czynniki mające wpływ na jego przebieg. Praca złożona jest z czterech rozdziałów. Pierwszy rozdział zawiera zarówno definicje jaki i teorie dotyczące poradnictwa zawodowego.. Drugi rozdział mówi o roli doradztwa zawodowego w kształtowaniu ścieżki kariery oraz predyspozycje uczniów i uwarunkowania środowiskowe, które mają znaczenie przy podejmowaniu decyzji dotyczącej dalszej ścieżki edukacji. Trzeci rozdział to teoretyczny opis metodologii badań oraz wyjaśnienie metod i technik użytych do przeprowadzenia badań. W czwartym rozdziale ukazana została analiza wyników kwestionariusza w sposób opisowy i graficzny.

Tematem projektu jest bajkoterapia, która występuje jako przykład redukowania napięć emocjonalnych u dzieci wieku szkolnym. Bajkoterapia polega na wykorzystywaniu tekstów literackich bajek i baśni w celach terapeutycznych, edukacyjnych i relaksacyjnych. Wykorzystuje się ją podczas warsztatów redukujących napięcia emocjonalnego. Odbiorcami bakjkoterapi są dzieci wieku szkolnym 7-9 lat Celem owego projektu było zaproponowanie zajęć o wartościach wynikających z poznania i zrozumienia własnych uczuć innych osób poprzez redukowanie napięć emocjonalnych za pomocą warsztatu bajkoterapii. W pierwszym rozdziale scharakteryzowano napięcia emocjonalne pod względem teoretycznym oraz przedstawiono analizę rozwojową u dzieci. W drugim rozdziale opisano metody pracy wychowawczej oraz techniki prowadzenia warsztatów. W trzecim rozdziale przedstawiono analizę pedagogiczną proponowanych zajęć o emocjach. W projekcie zaproponowano warsztaty o emocjach i uczuciach. Koncepcją projektu było zaprezentowanie zajęć, które wykażą rozwój emocjonalny poprzez oddziaływania wspierające. Zastosowanie oceniania kształtującego w scenariuszach dostarczy sposób sprawdzenia ewaluacji podopiecznych Pod koniec projektu opisano wpływ poszczególnych zabaw na sfery funkcjonowania.

Ludzie mogą komunikować się na wiele sposobów. Gestykulacja, mimika, mowa ciała dostarczają mnóstwo informacji. Każdego dnia komunikujemy się z wieloma osobami. Istnieją różne powody komunikacji. Komunikujemy się, aby zademonstrować to, co odczuwamy w danej chwili, by wyrazić własne potrzeby, chęci, wymienić wiadomości z drugim człowiekiem, aby uzyskać wsparcie od niego, zaspokajać swoje potrzeby. W toku komunikacji interpersonalnej człowiek dostarcza informacje drugiej osobie oraz otrzymuje je od tej osoby. Tematem powyższej pracy dyplomowej jest „Rozwijanie komunikacji werbalnej u dzieci w wieku wczesnoszkolnym (7-9)”. Niniejszą pracę cechuje charakter projektowy. Postanowiłam pisać pracę o tej tematyce, ponieważ komunikacja werbalna jest bardzo ważną częścią rozwoju dziecka, a sam temat niezwykle ważny i warty zgłębienia. Celem niniejszej pracy była próba rozwinięcia komunikacji werbalnej u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Współcześnie coraz mniej uwagi poświęca się komunikacji werbalnej, dlatego warto podjąć ten temat. Rozmowa dwojga ludzi nierzadko jest podmieniana na wysyłanie wiadomości tekstowych. Rodzice przeznaczają mało czasu na dialog ze swoimi dziećmi. Dla każdego główną rolę gra wirtualny świat w którym brakuje miejsca na dialog z drugim człowiekiem. Jest przesyłanie wiadomości w postaci zdawkowych zdań, posługiwanie się skrótami językowymi. Dlatego ważne jest, aby uwidocznić rozwój komunikacji werbalnej, na co zwracam uwagę w niniejszej pracy dyplomowej. Pierwszym rozdziałem, który został w niej napisany jest rozdział teoretyczny. Na jego wstępie skupiłam się na próbie scharakteryzowania kompetencji komunikacyjnych dzieci w młodszym wieku szkolnym. Pierwszy podrozdział poświęcony został charakterystyce kompetencji komunikacyjnych. Powołałam się tutaj między innymi na opracowania Anny Wojnarskiej oraz Kingi Kuszak. W drugim podrozdziale skupiłam się na technikach komunikacji werbalnej. Na wstępie zdefiniowałam komunikację i komunikację werbalną, ponieważ będzie to odpowiedni początek do kolejnych przemyśleń dotyczących technik komunikacji w następnej części niniejszego podrozdziału. Pytania to jedne z technik komunikacji werbalnej, które zostały scharakteryzowane w tym podrozdziale. Trzeci podrozdział był poświęcony roli nauczycieli oraz rodziców w kreowaniu kompetencji komunikacyjnych dziecka. W drugim rozdziale pracy skupiłam się na analizie rozwojowej dziecka w różnych okresach życia. Zostały tu zanalizowane zmiany jakie dokonują się w rozwoju człowieka zaczynając od fazy noworodka a kończąc na późnym dzieciństwie. Trzeci rozdział został poświęcony metodom pracy wychowawczej i pedagogicznej. Opisałam tu różne metody i techniki. Zaprezentowałam również autorskie scenariusze zajęć, które zostały zrealizowane z dziećmi w wieku 7-9 lat w Szkole Podstawowej Czwarty rozdział opisywał warunki miejsca, gdzie był realizowany projekt oraz refleksję pedagogiczną nad scenariuszami zajęć, które przeprowadzono. Opisano w niej co udało się zr

Praca dyplomowa podejmuje problematykę porozumiewania się między rówieśnikami w wieku nastoletnim. Zawarłam w niej definicyjne ujęcie terminów komunikacji, komunikowania oraz komunikowania się. Opisałam różne podejścia rozumienia pojęcia komunikacji oraz wybrane modele porozumiewania się. Omówiłam rolę grupy rówieśniczej w kształtowaniu relacji, a także, jaki wpływ wywierają nowe technologie na sposób porozumiewania się, jakie niosą ze sobą skutki pozytywne i ograniczenia w tym procesie. Zawarłam etymologię słowa empatia, różne jej definicje oraz funkcje, jakie pełni. Opisałam sześć mechanizmów wpływających na pobudzenie empatyczne u człowieka, a także jej siedem poziomów. Skupiłam się na opisaniu rozwoju społecznego, emocjonalnego i psychicznego dzieci w wieku trzynastu lat. Cykl scenariuszy napisany w ramach pracy dyplomowej ma na celu rozwinąć umiejętności komunikacyjne, w tym umiejętności związane z rozpoznawaniem własnych stanów emocjonalnych oraz stanów emocjonalnych u rozmówcy, a także umiejętności nazywania ich. Ponadto, mają na celu zapoznać uczestników zajęć z poprawnym tworzeniem komunikatów. W związku z napisanymi scenariuszami, w pracy również zawarłam ogólne definicje metod i technik prowadzenia zajęć, a także wymieniłam i omówiłam metody i techniki użyte przeze mnie w scenariuszach. Scharakteryzowałam placówkę, w której realizowałam swój cykl scenariuszy, a także zespół klasowy, z którym miałam przyjemność pracować. Po przeprowadzonych zajęciach, opisałam wybrane ćwiczenia i zabawy, zaznaczyłam, co poszło po mojej myśli, na jakie problemy się natknęłam. Wskazałam również modyfikacje, których dokonywałam w trakcie zajęć, ale także te, które bym wprowadziła przy kolejnej możliwości przeprowadzenia tych scenariuszy.

Praca dotyczy specyfiki pracy pedagoga szkolnego w szkole podstawowej gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Składa się z czterech rozdziałów. Pracę rozpoczyna wstęp, który nakreśla istotę badań. Pierwszy rozdział przybliża funkcje, cele i zadania szkoły. Podrozdziały w nim zawarte opisują kolejno szkołę podstawową, gimnazjalną i ponadgimnazjalną. Drugi rozdział dotyczy pedagoga szkolnego. Wskazany jest tam zarys historyczny tego zawodu, formalne i organizacyjne aspekty pracy oraz cele i metody pracy pedagoga. W kolejnych podrozdziałach znajduje się charakterystyka pedagoga szkolnego na tle procesu dydaktycznego i okołodydaktycznego, opiekuńczo-wychowawczego oraz profilaktyki. Ponadto opisano działalność pedagoga z uczniami sprawiającymi trudności wychowawcze i uczniami zdolnymi oraz współprace pedagoga szkolnego z rodzicami i instytucjami pozaszkolnymi. Rozdział III stanowi metodologiczne podstawy badań własnych. Składa się z czterech podrozdziałów dotyczących przedmiotu i celu badań, problemu badawczego, podejścia badawczego oraz metod, technik i narzędzi badawczych. Ostatni, IV rozdział analizuje wyniki badań własnych. W pierwszej kolejności wskazano wyniki badań dotyczące pedagoga szkolnego w szkole podstawowej, następnie w szkole gimnazjalnej oraz w szkole ponadgimnazjalnej. Rozdział kończą wnioski płynące z przeprowadzonych analiz. Praca zawiera dodatkowo zakończenie, bibliografię oraz aneks, składający się z wykorzystanych dyspozycji do wywiadu oraz transkrypcji tychże wywiadów.