Tematem niniejszej pracy jest „Rodzina w problemie alkoholowym – projekt warsztatów dla dzieci”. Praca skupia się uwagę na rodzinie w problemie alkoholowym, jej głównych problemach, funkcjach jakie pełni jako dysfunkcjonalny system. Głównym zadaniem pracy jest poznanie jej struktury, a także funkcjonowania dzieci w niej. Praca skupia również uwagę na osobowości dzieci, którą budują w rodzinie dysfunkcyjnej. Praca zawiera definicje alkoholizmu, rodziny i uzależnienia. Uwzględnia pomoc dzieciom z rodzin dysfunkcyjnych, jak również pomoc dla osób uzależnionych. Praca obejmuję również zagadnienia współuzależnienia całego systemu rodzinnego, a także zawiera charakterystykę DDA. Opisuje cechy osób, których w dzieciństwie dotknęło uzależnienie, któregoś z członków rodziny. W pracy zostały również przedstawione czynniki wpływające na proces uzależnienie. Znajdują się także biologiczne skutki picia oraz rozwój alkoholizmu. Praca obejmuje również zagadnienie nadużywania alkoholu przez rodziców oraz jego konsekwencji w wychowaniu dzieci. Zawiera również projekt warsztatów przygotowanych dla dzieci w celu wzmocnienia poczucia własnej wartości. Niska samoocena jest przejawem wychowywania się w rodzinie dysfunkcyjnej.

Tematem niniejszej pracy jest dwujęzyczność a komunikacja- projekt warsztatów dla rodziców. Znaczną uwagę przydzielono rozwojowi mowy dwujęzycznych oraz szczególnie został przedstawiony język polski osób dwujęzycznych, mieszkających na terenach Ukrainy, ale deklarujących się, jako Polacy. Celem pracy było opisanie zjawiska dwujęzyczności, teoretyczne zapoznanie się z tematem oraz stworzenie autorskiego projektu szkoleniowego. W pracy poruszono zagadnienia prawidłowego rozwoju mowy oraz procesów poznawczych uwzględniając bilingwizm i monolingwizm. Ważnym punktem w pracy jest autorski warsztat przeznaczony dla Polaków mieszkających na Ukrainie. Głównym celem warsztatu jest przyswojenie wiedzy na temat dwujęzyczności, uświadomienie rodzicom własnej tożsamości oraz kształcenie umiejętności wyrażania prawidłowych komunikatów. W związku z tym, że temat bilingwizmu jest dość szeroki, praca zawiera tylko niektóre aspekty dotyczące dwujęzyczności. Praca pozwala poznać i zrozumieć prawdy i mity przypisywane dwujęzyczności oraz prezentuje stwierdzenia i wnioski badaczy, ukazujące pozytywny wpływ dwujęzyczności na rozwój procesów poznawczych i intelektualnych na równi z osobami jednojęzycznymi.

Tematem mojej pracy licencjackiej jest „Pomoc w adaptacji dziecka do 4 klasy szkoły podstawowej - projekt warsztatów dla rodziców”. Pierwszy rozdział obejmuje teoretyczne rozważania. W pierwszym podrozdziale definiuje pojęcia dotyczące wybranego przeze mnie tematu. Są to między innymi: adaptacja, pomoc i jej rodzaje oraz stres i szkoła podstawowa. Następnie opisuję rozwój psychoruchowy dziecka 9-10 letniego oraz jego wpływ na przystosowanie się do nauczania przedmiotowego. W ostatnim podrozdziale zamieszczone są definicje nauczania przedmiotowego oraz wczesnoszkolnego, które pozwalają określić ich podobieństwa i różnice. W kolejnym rozdziale znajdują się rozważania dotyczące adaptacji jako procesu oraz poszczególne determinanty adaptacji, które wpływają na jej przebieg. Następnie przytoczone zostają problemy adaptacyjne, które mogą wpływać na powstawanie trudności u dzieci. Trzeci rozdział dotyczy sposobów udzielania pomocy oraz objęcia uczniów działaniami profilaktycznymi, w celu zminimalizowania ich stresu związanego z przystosowaniem do nowego otoczenia. W każdym z podrozdziałów umieszczone są zadania oraz działania, które mają na celu pomoc uczniom w przejściu oraz zaklimatyzowaniu się w czwartej klasie szkoły podstawowej. Pierwszy podrozdział dotyczy nauczycieli. Obejmuje on pomoc ze strony wychowawców klasy trzeciej i czwartej oraz nauczycieli przedmiotowych. Kolejny podrozdział zaadresowany jest do rodziców i obejmuje ich rolę w procesie adaptacyjnym. Na końcu umieszczone są zadania dla pedagogów, psychologów szkolnych oraz innych instytucji pomocowych. W ostatnim rozdziale znajdują się teoretyczne informacje dotyczące szkolenia. Są to między innymi: definicja, rodzaje oraz etapy cyklu szkoleniowego. Następnie zdefiniowane są metody szkoleniowe oraz czynniki, które wpływają na ich odpowiedni dobór. W trzecim podrozdziale znajduje się definicja cyklu uczenia się Kolba oraz jego poszczególne etapy. Wyróżnione są także style uczenia się, które mają wpływ na przebieg szkolenia. W ostatnim podrozdziale znajduję się stworzony przeze mnie autorski projekt warsztatu „Moje dziecko idzie do 4 klasy. Jak mu pomóc?”, skierowany do rodziców dzieci trzeciej klasy szkoły podstawowej. Znajdują się tam podstawowe informacje dotyczące szkolenia oraz opis poszczególnych czterech sesji stworzonych na podstawie cyklu Kolba.

Celem tej pracy jest zapoznanie się ze specyfiką mutyzmu wybiórczego i jego terapią. Autor niniejszej pracy stara się odpowiedzieć na takie pytania,jak: czym jest mutyzm, jaka jest jego etiologia, z jakimi trudnościami zmagają się dzieci cierpiące na mutyzm wybiórczy i ich rodziny, jakie istnieją możliwości terapeutyczne mutyzmu wybiórczego, oraz jak ludzie z najbliższego otoczenia dziecka mogą je wspierać. Praca ta składa się z pięciu rozdziałów. Pierwszy rozdział został poświęcony podstawowym zagadnieniom dotyczącym mutyzmy wybiórczego. Ujęłam w nim podstawowe pojęcia i definicje, klasyfikacje mutyzmu, jego przyczyny i objawy oraz przebieg procesu diagnostycznego tego zaburzenia. W kolejnym rozdziale zajęłam się wpływem środowiska rodzinnego na powstawanie i podtrzymywanie mutyzmy wybiórczego, oraz roli najbliższej rodziny dziecka w wychodzeniu z choroby. Rozdział trzeci opisuje specjalne potrzeby edukacyjne dzieci z mutyzmem wybiórczym oraz rolę pracowników placówek edukacyjnych i innych specjalistów w procesie terapeutycznym. Rozdział czwarty poświęciłam wybranym metodom terapii mutyzmu wybiórczego. Ostatni rozdział pracy zawiera wybrane zagadnienia z metodyki projektowania i prowadzenia szkoleń, oraz konspekt autorskiego projektu warsztatu przeznaczonego dla rodziców dzieci z mutyzmem wybiórczym.

Tematem mojej pracy licencjackiej jest ,,wpływ przedszkola na rozwój dziecka - projekt warsztatów dla rodziców''. Praca składa się z dwóch części. Pierwsza część składa się z części teoretycznej. Opisuje w niej pojęcia takie jak przedszkole, podstawę programową, rozwój oraz adaptację. Następnie wspominam, jak ważna jest zabawa dla dziecka w wieku przedszkolnym. Wyjaśniam czym jest wspomaganie rozwoju psychoruchowego i w jaki sposób rodzice mogą pomóc swojemu dziecku. Omawiam podstawę programową, która dzieli się na: wychowanie umysłowe, wychowanie estetyczne, wychowanie społeczno- moralne oraz wychowanie zdrowotne. Wyjaśniam w jaki sposób dzieci uczą się czytania i pisania. Opisuję jakie funkcje powinien pełnić pedagog pracujący w przedszkolu oraz o jego zdolnościach. Poruszam kwestie dotyczące dobrych relacji między pedagogami a rodzicami. Opisuję cele do których pedagog powinien dążyć oraz jakie musi stosować formy współpracy z rodzicami, aby te cele zrealizować. Druga część składa się z części teoretycznej oraz szkoleniowej. Przedstawiam definicje szkolenia oraz jego cele. Opisuję dwa rodzaje szkoleń - zamknięte i otwarte. Wspominam o metodach, jakie zawarłam w swoim warsztacie. Opisuję cykl D. Kolba. Następnie przeprowadzam szkolenie odnośnie problemów adaptacyjnych dziecka 3-letniego w przedszkolu, przeznaczonego dla rodziców. Zaznaczam co jest celem mojego szkolenia oraz opisuję podstawowe informacje odnośnie uczestników. Opisuje, jakie korzyści będą mieli rodzice po zakończonym szkoleniu. Po krótkiej charakterystyce grupy omawiam szkolenie. Po przeprowadzonym szkoleniu trener rozdaje ankiety przez co dowiaduje się co się uczestnikom podobało a nad czym musi popracować.

Celem niniejszej pracy jest pokazanie specyfiki pracy z dziećmi z autyzmem, trudności z jakimi te dzieci się borykają, sprawiające często, że są one wykluczane z różnych aktywności. Oprócz tego celem jest pokazanie jak dzieci z autyzmem radzą sobie w szkole i jak stawia ona czoła wyzwaniu jakim jest nauczanie i wychowanie dziecka z autyzmem. Wskazana została konieczność prowadzenia terapii pedagogicznej i współpracy szkoły z rodzicami. Na początku przedstawiono definicje autyzmu oraz zaburzeń ze spektrum autyzmu. Opisano historię zaburzenia, etiologię i epidemiologię oraz przedstawione zostały klasyfikacje i kryteria stosowane do diagnozowania autyzmu. W dalszej części scharakteryzowano dziecko z autyzmem oraz przedstawiono jak wygląda komunikacja, rozwój emocjonalno-społeczny i motoryczny tych dzieci. Następnie przedstawiono sytuację dziecka z autyzmem w środowisku szkolnym- trudności z jakimi mierzy się w szkole, specjalne potrzeby edukacyjne oraz jak wygląda środowisko wychowawcze ucznia z autyzmem. Poruszona została kwestia roli poradni psychologiczno-pedagogicznej- jak wygląda diagnoza oraz jakie narzędzia i procedury są stosowane. Jest to szczególnie ważna kwestia, ponieważ w dzisiejszych czasach zaburzenia ze spektrum autyzmu są coraz częściej diagnozowane. Oprócz tego została omówiona kwestia oceny kompetencji społecznych dziecka i ważność współpracy szkoły i rodziców. Jednym z ostatnich elementów pracy jest opisanie roli pedagoga w terapii pedagogicznej oraz jakie jej rodzaje istnieją. Ostatnie dwa rozdziały pracy licencjackiej poświęcone są autorskiemu warsztatowi. Rozdział przedostatni dotyczy teorii projektowania szkoleń. Wyjaśnione zostały przyczyny zapotrzebowań na szkolenia, jego definicja, rodzaje i metody. Opisano etapy cyklu szkoleniowego oraz cykl uczenia się według Davida Kolba. Poruszony został także temat kształtowania relacji z grupą szkoleniową. Ostatni rozdział pracy dyplomowej to przedstawienie autorskiego projektu warsztatu o tytule: „Jak pracować z dzieckiem ze spektrum autyzmu”. Zaprezentowano cele warsztatu i charakterystyka grupy do której kierowane jest szkolenie. Opisano również poszczególne sesje warsztatu. Praca została oparta głównie na pozycjach książkowych Ewy Pisuli, Kazimierza Jacka Zabłockiego, Małgorzaty Mikołajczak oraz Marioli Łaguny. Przytoczone zostały również niektóre z ustaw o kształceniu specjalnym.

Moją pierwszą pracę dyplomową zatytułowałam następująco: „Terapia pedagogiczna dziecka z FAS”. Znajdują się w niej informacje o samej terapii pedagogicznej - przebiegu jej diagnozy, jej formy, metod, a także zasad i celów, jakie stawia ona przed pedagogami, a także rodzicami, czy nauczycielami. Prócz wiedzy na temat terapii, praca dyplomowa zawiera także obszerny opis kliniczny Alkoholowego Zespołu Płodowego, charakterystykę dziecka cierpiącego na dany syndrom, oraz przedstawienie chorego jako ucznia. Po opisie tych dwóch obszernych zjawisk, które są przedmiotami mojej pracy, w czwartym rozdziale, znajduje się opis terapii pedagogicznej dziecka z Alkoholowym Zespołem Płodowym. Wszystkie informacje oparte są na literaturze przedmiotu. Założeniem mojej pracy, a także autorskiego warsztatu szkoleniowego, jest szerzenie wiedzy na temat syndromu FAS oraz metod, którymi można pracować mając pod opieką wychowanka z FAS. Jak już wspomniałam, w pracy znajduje się konspekt warsztatu, którego celem jest rozwój wiedzy, umiejętności i świadomości nauczycieli o syndromie FAS i metodach pomocy. Pisząc tą pracę zauważyłam, że nie ma zbyt dużej liczby publikacji na temat Alkoholowego Zespołu Płodowego, wynika to z tego, co też jest zawarte w literaturze, że pierwsze medyczne opisy tego syndromu powstały w latach 70. ubiegłego wieku. Niestety, przez ten sam powód, w naszym społeczeństwie panuje niski poziom wiedzy na ten temat, co jest bardzo niebezpieczne, ponieważ nie wiedząc o zagrożeniach, jakie niesie za sobą picie alkoholu podczas ciąży, sięga po niego aż 30% kobiet spodziewających się dziecka. W pracy przedstawione są wszystkie aspekty syndromu FAS – medyczne, pedagogiczne i społeczne, tak samo terapia pedagogiczna. Zachęcam do przeczytania poniższej pracy, aby zaczerpnąć wiedzy specjalistów na ten temat, a także moich wniosków i przemyśleń.

Tematem pracy jest „Problem depresji wśród dzieci i młodzieży, a terapia pedagogiczna –projekt warsztatów dla nauczycieli i pedagogów”. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie zaburzenia, jakim jest depresja u dzieci i młodzieży oraz pokazanie metod i technik, jakimi mogą posługiwać się nauczyciele i pedagodzy przy zapobieganiu rozwoju tej choroby. Rozdział pierwszy poświęcony jest definicjom, które pojawiać się będą w mojej pracy oraz pomocy instytucjonalnej dla dzieci i młodzieży chorującej na depresję. Ponadto poruszone zostały aspekty praktyczne terapii pedagogicznej w szkole. W drugim rozdziale poruszony został temat depresji, a wraz z nim jej objawy, klasyfikacje, przyczyny jej pojawienia się u dzieci i młodzieży oraz konsekwencje nieudzielonej pomocy. W rozdziale trzecim opisano zagadnienia związane z terapią pedagogiczną. Zostały w nim zawarte cele terapii pedagogicznej, zasady jej skutecznego prowadzenia, jej rodzaje i formy oraz metody i techniki, jakie stosuje się w jej trakcie. W rozdziale tym poruszono także kwestię profilaktyki depresji, która łączy się ze stosowaną terapią pedagogiczną. Rozdział czwarty poświęcony został części warsztatowej, w której skład wchodzi teoria na temat pojęć związanych z zagadnieniem szkolenia oraz załączony autorski warsztat projektowy, który dotyczy sposobów profilaktyki depresji dzieci i młodzieży w szkole.

Celem pracy jest ukazanie czym charakteryzuje się dysleksja rozwojowa, co łączy się z tym terminem oraz w jaki sposób można sobie poradzić ze wspomnianymi trudnościami. W pierwszym rozdziale przedstawione zostało zjawisko dysleksji rozwojowej oraz jej powiązanie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Ponadto wymieniono przyczyny, objawy oraz klasyfikacje omawianego zjawiska. W rozdziale drugim ukazano specjalne potrzeby edukacyjne oraz to w jaki sposób łączą się z dysleksją rozwojową. Poruszony został również temat diagnozy oraz terapii. Trzeci rozdział poświęcony jest prawnym podstawom organizowania pomocy przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne oraz przez placówki edukacyjne. Do tego wymienione zostały poziomy pomocy, które zorganizowane są w Polsce. Rozdział czwarty charakteryzuje czym są szkolenia, jakie są ich rodzaje oraz plan. Do tego wymienione zostały metody, które są w nich wykorzystywane oraz cykl Kolba. W piątym rozdziale przedstawiony został autorski projekt szkolenia dla rodziców dzieci z dysleksją rozwojową. Wiedza zawarta w pracy, umożliwia zrozumienie czym są wspomniane trudności oraz w jaki sposób można pomóc osobom, które się z nimi zmagają.

Celem niniejszej pracy licencjackiej jest przedstawienie zjawiska zaburzeń mowy u dzieci w młodszym wieku szkolnym oraz związanych z nim zagadnień. Ponadto jest nim także pogłębienie wiedzy na temat możliwości diagnozowania i prowadzenia terapii jednego z zaburzeń, jakim jest dyslalia. Praca została podzielona na sześć rozdziałów. W pierwszym z nich zdefiniowano pojęcia kluczowe dla tematyki pracy. Rozdział drugi dotyczy zagadnienia rozwoju mowy dziecka. W rozdziale trzecim opisano wybrane zaburzenie mowy, jakim jest dyslalia. Scharakteryzowano także trzy wady wymowy – sygmatyzm, rotacyzm i mowę bezdźwięczną. Informacje dotyczące diagnozy i terapii dyslalii u dziecka w młodszym wieku szkolnym zostały zawarte w rozdziale czwartym. Ponadto w rozdziale piątym przedstawiono metodykę projektowania i prowadzenia działań warsztatowych. Rozdział szósty zawiera autorski projekt warsztatów pt. „Jak pomóc dziecku z wadą wymowy” adresowany do rodziców dzieci zmagających się z tym zaburzeniem.

Problematyka aspiracji oraz niedostosowania społecznego od dawna budzi zainteresowanie pedagogów i psychologów. Sporo uwagi skupiono na każde zagadnienie z osobna, jednak w istniejącej literaturze mało jest badań opisujących aspiracje młodzieży niedostosowanej społecznie. Aspiracje są czynnikiem silnie warunkującym zachowanie człowieka, powiązane ściśle z systemem wartości przekładają się na plany życiowe, pragnienia, marzenia, cały światopogląd danej jednostki. To one decydują także o tym, jak dana osoba będzie postrzegać otaczający ją świat, reagować na bodźce zewnętrzne, w tym zachowania innych. Potrzeby rozwoju społecznego wymagają kształtowania osobowości młodego pokolenia, odpowiednich wartości, potrzeb i aspiracji, by zbiegały się one z potrzebami społeczno-gospodarczymi kraju. Młoda osoba powinna być obdarzona w odpowiednią wiedzę i umiejętności, tak by rozwijała pasje i zainteresowania, dzięki którym będzie mieć pozytywny obraz samego siebie. Jako, że tematem niniejszej pracy są aspiracje niedostosowanej społecznie młodzieży, niezbędne wydaje się krótkie scharakteryzowanie tej grupy. Młodzież na gruncie psychologii i pedagogiki najczęściej określana jest jako grupa wiekowa osób będących w stadium przejściowym między dzieciństwem a dorosłością, która w procesie socjalizacji i rozwoju zmierza do osiągnięcia pełnej dojrzałości . Na potrzeby tej pracy w oparciu o zasady Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego, młodzież rozumiana jest jako grupa osób będąca w przedziale wiekowym pomiędzy 13 a 19 rokiem życia. Niedostosowanie społeczne charakteryzuje się chęcią natychmiastowej gratyfikacji. Przejawy agresji, drobne przewinienia świadczą o tym, iż osoby niedostosowane społecznie wolą wejść w konflikt z prawem, niż zapracować na coś wysiłkiem i staraniami. Istotne jest zatem, aby niedostosowanie to zwalczać i wpajać poprawne. Aspiracje jako motyw działań mają zatem szczególnie ważne znaczenie przy pracy z młodzieżą społecznie niedostosowaną, w której, pomimo tych niepożądanych cech drzemią również ogromne pokłady możliwości i nieposkromionej energii. Aspiracje którymi się kierują są w większości przypadków zmienne i zależne od środowiska, w którym obecnie przebywają. Może to powodować problemy, ale także daje możliwość stosunkowo łatwego ukierunkowania ich, stwarzając okazję do włączenia do społeczeństwa w pełni funkcjonujących jednostek przygotowanych do życia w grupie, świadomie realizujących swe marzenia, tworząc w pełni prosperujące społeczeństwo. Praca ta ma zadanie przedstawienie aspiracji młodzieży niedostosowanej społecznie, w opinii pedagogów na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Brzegu Dolnym. Niniejsza praca składa się więc z dwóch rozdziałów teoretycznych, będących analizą terminologii naukowej. W rozdziale pierwszym wyjaśnione zostało pojęcie oraz poziom aspiracji ukazane w literaturze. Opisuje również zależności pomiędzy wartościami, a aspiracjami. Przedstawione zostały także podziały, stosowane w opisie aspiracji, or

Celem pracy jest dostarczenie wiedzy na temat tego, w jakim stopniu oceny opisowe w edukacji wczesnoszkolnej dostarczają informacji o kompetencjach społecznych uczniów. Aby osiągnąć dane zamierzenia przeprowadzono badania własne, które polegały na zgromadzeniu materiału badawczego w postaci ocen opisowych od nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. Całość pracy zawiera siedem rozdziałów, w których przedstawiona została literatura, metodologia badań oraz analiza wyników badań własnych.

Przedmiotem niniejszej pracy badawczej są ojcowie z zespołem Aspergera. Praca ta składa się z czterech rozdziałów. Dwa pierwsze rozdziały stanowią część teoretyczną, rozdział trzeci poświęcony jest metodologicznym podstawom badań własnych, natomiast rozdział czwarty ma charakter empiryczny. W pierwszym rozdziale ukazano istotę oraz funkcje rodziny współczesnej, przybliżono, czym jest ojcostwo oraz jak przebiega dochodzenie do niego. Przedstawiono tam również kulturowo-społeczne wzorce ojca, a także rolę ojca w procesie socjalizacji dziecka, oraz przytoczono utrudnienia, z którymi mogą się borykać ojcowie. Drugi rozdział służy przybliżeniu istoty oraz symptomatologii zespołu Aspergera, ukazaniu specyfiki osobowości osoby z tym zaburzeniem, scharakteryzowaniu jednostki z zespołem Aspergera w relacjach społecznych oraz przedstawieniu zakresu realizacji ról społecznych przez osoby z zespołem Aspergera. Trzeci rozdział poświęcony jest metodologicznym badaniom własnym. W części tej przedstawiono przedmiot badawczy, ukazano problematykę badań, a także dokonano omówienia procedury badawczej. W czwartym rozdziale, na podstawie zebranego materiału badawczego, zaprezentowano funkcjonalność mężczyzn z zespołem Aspergera, przybliżono obraz ojców z tym zaburzeniem w środowisku rodzinnym oraz specyfikę realizacji roli ojca przez badanych mężczyzn. W części tej ukazano również, w jaki sposób postrzegana jest rola ojców przez dzieci mężczyzn z zespołem Aspergera, a także zakres otrzymywanego oraz oczekiwanego wsparcia dla ojców z zespołem Aspergera i ich rodzin. Zwieńczenie pracy stanowią wnioski, na które składają się tezy, podsumowujące obszary eksploracji badawczej, oraz odpowiedź na postawione pytanie badawcze.

Niniejsza praca dotyczy następującego zagadnienia badawczego - wyznaniowej odmienności uczniów w przestrzeni szkolnej. Postawione pytanie badawcze - Jakie są wymiary uobecniania się odmienności wyznaniowej uczniów w przestrzeni szkolnej. W badaniach wybrano paradygmat jakościowy. Celem poznawczym było określenie specyfiki szkolnego funkcjonowania uczniów. Określenie wymiarów uobecniania się odmienności wyznaniowej uczniów realizowało cel teoretyczny. Celem praktycznym było opracowanie wskazań dla nauczycieli w zakresie pracy z uczniem odmiennym wyznaniowo. Obszary eksploracyjne to: -specyfika odmienności wyznaniowej badanych uczniów -uczeń odmienny wyznaniowo w roli ucznia -uczeń odmienny wyznaniowo w relacjach społecznych w środowisku szkolnym -wymiary i jakość uobecniania się odmienności wyznaniowej uczniów w przestrzeni szkolnej -przyjazne edukacyjnie wymiary szkolnego funkcjonowania uczniów odmiennych wyznaniowo -sfery społecznej stereotypizacii i marginalizacji uczniów odmiennych wyznaniowo w środowisku szkolnym -działania szkoły na rzecz międzykulturowego porozumienia i współdziałania -zakres koniecznego wsparcia uczniów odmiennych wyznaniowo w środowisku szkolnym Poprzez oddziaływanie w środowisku szkolnym, edukację, nabywanie przez dzieci kompetecji międzykulturowych, dokonują się zmiany społeczne, które mogą przyczyniać się do nawiązania dialogu międzywyznaniowego. Spotkanie z Innym, bezpośredni kontakt z nim, zmniejsza prawdopodobieństwo jego stereotypizacji i marginalizacji, a wielowyznaniowość miejsca staje się wtedy międzywznaniowością relacji międzyludzkich.

Funkcja zabawy w kontekście uczenia się ról społecznych przez dzieci w wieku przedszkolnym jest niezwykle ważnym zadaniem rozwojowym. Zabawa jest bowiem rodzajem dziecięcej aktywności, który wprowadza, a zarazem zapoznaje młodego człowieka ze światem społecznym. Pozwala bezpośrednio doświadczać zasad nim rządzących, obowiązującego systemu wartości, a także sprzyja zaznajamianiu się z rolami społecznymi. Działalność zabawowa pozwala także na budowanie świata wyobraźni i fantazji, w którym dziecko może realizować własne pomysły, a także wcielać się z różnorodne formy aktywności społecznej. Praca przybliża zagadnienia związane z uspołecznieniem dziecka w edukacji przedszkolnej, znaczeniem zabawy w tym procesie, specyfiką ról i relacji społecznych dziecka w środowisku przedszkola, rodzajami i funkcjami zabaw inicjowanych w grupie przedszkolnej, a także uczeniem się ról społecznych przez dzieci w wieku przedszkolnym poprzez zabawę. Dla dzieci zabawa jest także przestrzenią wspólnego bawienia się, nawiązywania stosunków przyjacielskich czy kształtowania takich wartości życiowych jak pomaganie, empatyczność, troskliwość. W pracy zostały opracowane badania, które potwierdziły, iż jednym z wiodących atrybutów zabawy jest jej charakter stymulacyjny, a zabawa odgrywa niezwykle ważną rolę w uspołecznianiu dzieci w edukacji przedszkolnej.

Przedmiotem badań niniejszej pracy jest autorytet osób starszych w opinii nastolatków. Rozdział pierwszy poświęcony jest problematyce człowieka starszego w przestrzeni społeczno-kulturowej. Rozpoczyna się od przedstawienia specyfiki starości i starzenia się człowieka. Dalsza część przedstawia kulturowy wizerunek osób starszych jak i zagadnienie człowieka starszego w relacjach społecznych. W rozdziale tym podjęte zostały również rozważania dotyczące walorów starości. W rozdziale drugim zaprezentowana została problematyka autorytetu w przestrzeni społecznej. Omówiona została istota autorytetu i jego atrybutów i rodzaje autorytetu, wraz ze wskazaniem jego oddziaływań. Ostatnią część rozdziału poświęcono tematyce autorytetu w wychowawczych odniesieniach. Rozdział trzeci prezentuje metodologiczne podstawy badań własnych. Posłużył charakterystyce następujących aspektów: przedmiot i problematyka badań własnych, zmienne badawcze i ich wskaźniki, metody i techniki badawcze oraz charakterystyka populacji badawczej. W rozdziale czwartym zaprezentowane zostały wyniki badań własnych prowadzone w ramach podjętego przedsięwzięcia. Rozpoczyna się ujęciem psychospołecznych atrybutów osób starszych w opinii badanych nastolatków. Kolejna część skupia się na specyfice relacji badanych nastolatków z osobami starszych. Zaprezentowano w nim również konceptualizację autorytetu osób starszych przez badanych nastolatków, a także regulacyjny charakter autorytetu. Pracę kończą wnioski, opracowane na podstawie dokonanej analizy oraz interpretacji zgromadzonego materiału badawczego, adekwatne do założonych celów badawczych, co pozwoliło na rozwiązanie określonego na użytek badań własnych problemu badawczego.

Życie w rodzinie nieustannie podlega zmianom. W obecnej rzeczywistości zmienia się zarówno sposób myślenia o rodzinie, jej kształt, a także jej sposób formowania się. Bardzo istotną rolę odgrywa w tych przemianach zjawisko kohabitacji, które staje się coraz bardziej powszechnym alternatywnym modelem rodziny. Stąd też biorąc pod uwagę wzrostową tendencję tego zjawiska, przedmiotem badań niniejszej pracy uczyniono rodziny kohabitacyjne w społecznym postrzeganiu wybranych środowisk. Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich, teoretyczny, poświęcony został rodzinie jako podstawowym środowisku rozwoju i wychowania dziecka. Przedstawiona została w nim istota oraz funkcje rodziny współczesnej. Scharakteryzowana została również rodzina w przestrzeni społeczno – kulturowej. Przedstawiono również specyfikę wychowania dziecka w rodzinie. W rozdziale tym omówione zostały także postawy rodzicielskie oraz style wychowania. Rozdział drugi również jest teoretyczny – przedstawiona została w nim kohabitacja jako alternatywny model rodziny. Omówiona została rodzina kohabitacyjna, scharakteryzowano istotę kohabitacji, a także jej społeczno – kulturowe uwarunkowania. Scharakteryzowana została również rodzina kohabitacyjna w przestrzeni społecznej. Rozdział trzeci jest metodologiczny. Przedstawiono w nim przedmiot i problematykę badań. Omówione zostały w nim także zmienne badawcze, a także ich wskaźniki. Wskazano i scharakteryzowano również metody i techniki badawcze. W rozdziale czwartym – badawczym omówiona została rodzina kohabitacyjna w społecznej percepcji wybranych środowisk w świetle badań własnych. Scharakteryzowana została w nim populacja badawcza, a także dokonano analizy wyników badań własnych. W oparciu o przeprowadzone badania sformułowano również wnioski .

Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy sprowadza nas do teoretycznych zagadnień związanych z aktywnością zawodowa człowieka współczesnego, tym samym istotne jest poruszenie tematyki pracy zawodowej, jej klasyfikacji i uwarunkowań wyboru. Przy czym nie należy zapomnieć o kształceniu i doskonaleniu zawodowym, które w swej istocie umożliwia zdobycie kwalifikacji zawodowych człowieka współczesnego do pracy w wybranym przez siebie zawodzie oraz udoskonalaniu i zdobywaniu dodatkowej wiedzy z nią związanej, bowiem zmieniający się rynek pracy wywiera wpływ na ciągłe doskonalenie, a kandydat wykształcony w różnych dziedzinach jest atrakcyjnym potencjalnym pracownikiem dla swojego przyszłego pracodawcy. Drugi rozdział związany jest ściśle z kształceniem w szkole wyższej, a rozpoczynając go należy odnieść się do istotnego dla szkolnictwa wyższego Procesu Bolońskiego, dzięki któremu w krajach unijnych zaistniała możliwość zharmonizowania systemów szkolnictwa wyższego. Kolejny podrozdział sprowadza nas do kwalifikacji, które wyrażają to, co ludzie rozumieją, wiedzą i potrafią, których posiadanie uprawnia jednocześnie do wykonywania wybranego zawodu, a dzięki celom i efektom dla różnych przedmiotów możemy wnioskować z czym studenci, bądź uczniowie powinni być zaznajomieni. Uniwersytety kształcą społeczeństwo, które po zakończeniu edukacji w szkole wyższej szuka swojego miejsca na rynku pracy wykazując się między innymi swoimi kompetencjami do których odwołuję się w ostatnim paragrafie drugiego rozdziału. Rozdział trzeci określa metodologiczne podstawy badań własnych, ze względu na występujące w nim etapy, ponieważ istnieje możliwość różnorodności etapów względem charakteru prowadzonych badań, należało dokładnie omówić obrany plan działania, który przełożył się na poszczególne paragrafy. Istota ich zastosowania przełożyła się na realizację wybranych badań ilościowych. W niniejszym rozdziale został wyróżniony przedmiot i problematyka badań własnych, zmienne badawcze i ich wskaźniki, metody i techniki, które zostały użyte w celu przeprowadzenia badań oraz charakterystyka populacji, której dotyczyły. W rozdziale czwartym została przedstawiona analiza wyników na podstawie przeprowadzonych badań. W danym rozdziale możemy poznać opinię studentów wybranych kierunków względem determinantów, które zaistniały przy wyborze obranego przez siebie prestiżowego zawodu. Uwarunkowania rozpatrywane były pod kątem przesłanek podmiotowych, czynników edukacyjnych , społeczno-ekonomicznych oraz środowiska rodzinnego. Praca zakończona jest podsumowaniem, w którym opracowane zostały tezy w oparciu o wyniki przeprowadzonych badań własnych.

Celem niniejszej pracy magisterskiej jest ukazanie funkcjonalności środowiska rodzinnego w sytuacji nieobecności ojca i jej uwarunkowania. Najważniejszymi aspektami pracy są: istota i funkcje rodziny współczesnej, jej systemowe ujęcie, a także ojciec w przestrzeni rodziny współczesnej, w tym pojęcie ojcostwa i roli ojca w życiu dziecka. Ponadto w pracy przedstawione zostały modele ojcostwa we współczesnej rodzinie, w tym w szczególności nieobecność ojca z powodu migracji zarobkowej i jego socjalizacyjne konsekwencje. Praca ma charakter teoretyczno- empiryczny. Składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy porusza istotę i funkcje rodziny współczesnej w ujęciu wielu socjologów i pedagogów, następnie systematyczne ujęcie rodziny oraz postrzeganie rodziny jako środowiska wychowawczego. Rozdział ten kończą uwarunkowania funkcjonalności rodziny współczesnej. Przedmiotem rozdziału drugiego jest postrzeganie roli ojca z perspektywy rodziny, jej przestrzeni. Dlatego analizie został poddany proces dojrzewania. Scharakteryzowałam w nim również modele ojcostwa we współczesnej rodzinie. W dalszej części zaprezentowane zostały socjalizacyjne konsekwencje nieobecności ojca w rodzinie. Rozdział ten składa się z czterech podrozdziałów i stanowi wprowadzenie do problematyki badań dotyczących zjawiska nieobecności ojca w rodzinie z powodu migracji zarobkowych. Trzeci rozdział niniejszej pracy przedstawia metodologiczne podstawy badań własnych. Zawiera informacje na temat przedmiotu i celu moich badań, a także o technice badań jakościowych- wywiadzie pogłębionym, którym w niniejszych badaniach się posłużyłam. Rozdział czwarty stanowi funkcjonalność środowiska rodzinnego w sytuacji nieobecności ojca w świetle wyników badań własnych. Elementem kluczowym pracy są wnioski z przeprowadzonych w lutym 2020 roku badań wśród grupy 10 rodzin z Gminy Brzeziny, a także przytoczone wypowiedzi badanych. Praca ta miała na celu przybliżenie problemu migracji zarobkowej ojców i co za tym idzie funkcjonowania środowiska rodzinnego w sytuacji nieobecności ojca. Była stworzona, by nakreślić ten aspekt oraz ukazać obecny stan rzeczy. Z przeprowadzonych badań wynika, że na pierwszym miejscu w badanych rodzinach wydaje się być przede wszystkim sytuacja materialna i poczucie bezpieczeństwa finansowego, dlatego też decydują się na funkcjonowanie w modelu rodziny, w którym ojciec migruje w celach zarobkowych.

W pracy został poruszony temat edukacyjnych portali internetowych. Ich odbiorcami są dzieci w wieku przedszkolnym, które dzięki nim mają możliwość rozwijania swoich zainteresowań, uczenia się i utrwalania wiadomości, poszerzania różnych kompetencji, a także takiego spędzania wolnego czasu, w którym ucząc się, jednocześnie dobrze się bawią. Przedszkolaki korzystają z tych portali przy pomocy i pod opieką kogoś dorosłego lub samodzielnie. Zwłaszcza w drugim przypadku rodzi się niepokój, czy dostępne tam treści i sposób ich przekazu nie mają na nie negatywnego wpływu. Celem pracy jest przybliżenie tematyki dotyczącej edukacyjnych portali internetowych oraz zwrócenie uwagi na ich pozytywne aspekty, dotyczące możliwości wspierania dzięki nim rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym. Istotne jest wskazanie ich rodzicom, jak z korzystać z portali, aby przyniosły zamierzone rezultaty. W pracy została zawarta charakterystyka rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym oraz wpływ internetu na ten rozwój. Zależności te ukazane zostały za pomocą analizy pięciu stron internetowych przeznaczonych dla chłopców i dziewczynek w okresie średniego dzieciństwa. W pracy został przedstawiony również konspekt warsztatu edukacyjnego, który przeznaczony jest dla rodziców, których dzieci uczęszczają do przedszkola, a celem tego warsztatu jest uświadomienie im o niebezpieczeństwach płynących z nieumiejętnego wykorzystywania czasu spędzanego przed komputerem przez ich córki/synów, ale również wskazanie jakie pozytywne skutki, mogą mieć edukacyjne portale internetowe, jeśli ich potencjał zostanie prawidłowo wykorzystany.

Niniejsza praca porusza tematykę związaną ze zjawiskami fobii szkolnej oraz bajkoterapii. Dokonywane są w niej rozważania na temat wpływu bajek terapeutycznych na niwelowania lęku przed chodzeniem do szkoły, u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Część teoretyczna pracy charakteryzuje i definiuje wyżej wymienione pojęcia, skupiając się na ich specyfice i zastosowaniu. W części praktycznej pracy, przeprowadzony zostaje warsztat edukacyjny dla rodziców dzieci zmagających się ze stresem szkolnym, a także dla tych osób, które zainteresowane są tą tematyką. Każda część pracy dotyczy konkretnego zagadnienia, które jest wyjaśniane pod kątem głównej tezy. Cała praca ma za zadanie uświadomić rodziców o innowacyjnej metodzie terapeutycznej, jaką jest terapia poprzez odpowiednie bajki, stosowana głównie przy zaburzeniach lękowych.

W pracy na temat Pomoc i wsparcie dla dziecka z dyskalkulią. Projekt warsztatu dla studentów Pedagogiki - Edukacja Wczesnoszkolna i Przedszkolna w UWr został poruszony temat dyskalkulii, jej przyczyn oraz objawów. W związku z tym, że temat dyskalkulii jest sporadycznie poruszany w tekstach naukowych i metodycznych, warto dokształcać przyszłych nauczycieli, rodziców, opiekunów, by uświadamiać im, jak radzić sobie z zaistniałym problemem u dziecka, gdy zaobserwują pierwsze symptomy tego zaburzenia. Niniejsza praca zawiera cztery rozdziały. W pierwszym z nich przedstawiono problem dyskalkulii, odnosząc się do całościowego procesu rozwoju dziecka. Omówione zostały specyficzne trudności mogące pojawić się w nauce, z uwzględnieniem dyskalkulii. Przytoczono definicje oraz opisano zaburzenia związane z tymże deficytem. W oparciu o literaturę przedmiotu omówiono kryteria diagnozowania dyskalkulii, a także objawy i przyczyny jej powstawania. W drugim rozdziale zaprezentowane zostały formy pomocy i terapii ucznia z diagnozą dyskalkulii w ujęciu ogólnym. Przedstawione zostały cele terapii dyskalkulii, a także metody i techniki pracy z dzieckiem ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Poruszono kwestię roli rodziców i nauczycieli w wychowaniu i edukacji dziecka z dyskalkulią, a także zalecenia i sposoby pracy z nim. W kolejnej części pracy poruszona została kwestia działania pedagoga w przypadku dziecka z dyskalkulią. Zostały omówione wybrane zagadnienia, których znajomość jest niezbędna do prawidłowego zaprojektowania warsztatów szkoleniowych z uwzględnieniem teoretycznych podstaw przygotowywanego szkolenia dla studentów. Rozdział ostatni stanowi prezentację projektu działań edukacyjnych pt. Dyskalkulia – jak wspierać rozwój dziecka. Opisane zostały poszczególne sesje warsztatów (budowanie relacji z uczniem i rodzicem, przyczyny dyskalkulii, wskaźniki dojrzałości do uczenia się matematyki, metody prowadzenia zajęć korekcyjno-kompensacyjnych z uczniem z dyskalkulią, funkcjonowanie ucznia z dyskalkulią w grupie rówieśniczej, prezentacja przykładowych ćwiczeń stymulujących procesy poznawcze, myślowe i umiejętności matematyczne).

Niniejsza praca licencjacka ma na celu ukazanie korzyści stosowania hipoterapii u dzieci z zaburzeniami oraz spopularyzowanie tej metody jako formy rehabilitacji. Przeprowadzony warsztat ma pokazać rodzicom dzieci z niepełnosprawnością, jak wygląda rehabilitacja poprzez hipoterapię. W pierwszym rozdziale zajęłam się pojęciem niepełnosprawności. Wyjaśniłam stopnie niepełnosprawności oraz jej rodzaje. Również w pierwszym rozdziale zawarłam również krótki wstęp o animaloterapii. W drugim rozdziale skupiłam się na hipoterapii jako formie rehabilitacji. Nakreśliłam również, jakie są wskazania oraz przeciwskazania do stosowania hipoterapii. By dobrze zrozumieć istotę całego procesu terapeutycznego i rehabilitacyjnego, postanowiłam scharakteryzować role hipoterapeuty oraz konia. W rozdziale trzecim opisałam główne elementy i rodzaje szkolenia. Zaznaczyłam również jego główne cele. W tym fragmencie pracy wyjaśniłam, na czym polega cykl uczenia się według Davida A. Kolba oraz opisałam metody, które wykorzystywane są w projektowaniu szkolenia. W czwartym rozdziale przedstawiłam mój autorski pomysł na przeprowadzenie warsztatu dla rodziców/ dzieci niepełnosprawnych które jeszcze nie uczestniczyły w zajęciach hipoterapii, zatytułowany Hipoterapia jako forma rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych. Warsztat uświadamiający korzyści stosowania hipoterapii dla rodziców i opiekunów. Poprzez ten projekt, starałam się uświadomić i rozwiać wątpliwości opiekunów dzieci przed zajęciami z koniem. W tym rozdziale między innymi opisałam główny cel oraz cele szczegółowe mojego warsztatu. W tym fragmencie pracy przedstawiłam poszczególne sesje mojego szkolenia.

Tematem mojej pracy jest: “Profilaktyka psychicznej przemocy domowej wobec kobiet. Warsztat podnoszący świadomość dla młodych kobiet wchodzących w związki partnerskie”. Głównym celem jest przybliżenie tematu związanego z przemocą stosowaną wobec kobiet z naciskiem na przemoc psychiczną. Praca została podzielona na trzy rozdziały. Pierwszy z nich poświęcony jest ogólnemu zarysowi zjawiska przemocy wobec kobiet w kontekście społecznym. Przytoczono definicje oraz istotę przemocy domowej, ponadto przyczyny i skutki przemocy rodzinnej (skala tego zjawiska w Polsce). Przedstawiono również rodzaje i formy przemocy wobec kobiet w rodzinie jak i ogólną charakterystykę sprawców oraz ofiar. W drugim rozdziale skupiono się na przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet w związkach partnerskich. Ukazano związki partnerskie jako alternatywną formę życia małżeńsko - rodzinnego. Scharakteryzowano prawne oraz instytucjonalne formy przeciwdziałania przemocy rodzinnej, a także przedstawiono edukację jako formę profilaktyki przemocy domowej wobec kobiet. Rozdział trzeci poświęcony jest warsztatowi, który przygotowany został zgodnie z filozofią WenDo. Pierwsza część rozdziału dotyczy metodyki projektowania szkoleń - ukazano definicję i ogólną typologię szkoleń; przytoczono cechy oraz główne założenia cyklu uczenia się według D. A. Kolba ponadto wskazano metody i techniki szkoleniowe, które wykorzystane zostały w części warsztatowej. Druga część rozdziału stanowi prezentację projektu działań edukacyjnych - określono jej odbiorców, zaprezentowano ogólne cele i założenia warsztatu oraz poszczególne sesje warsztatowe wraz z późniejszym podsumowaniem.

Poczucie godności rodziców dziecka z niepełnosprawnością W niniejszej pracy głównym celem było sprawdzenie tego, jak kształtuje się poczucie godności rodziców dziecka z niepełnosprawnością. Temat ten jest ważny, ponieważ badając go skupiamy się na funkcjonowaniu rodziny, a nie tylko jednostki z niepełnosprawnością. Określa z jakimi problemami mierzą się współczesne rodziny takiego dziecka i jak to na nie wpływa. Praca została podzielona na trzy części. Pierwsza z nich ma charakter teoretyczny. Jej zadanie to zdefiniowanie pojęć związanych z tematem i celem pracy. Wyjaśnione w niej zostają, w ujęciu literatury, takie zagadnienia jak: niepełnosprawność, rodzina oraz godność, a także wynikające z tych pojęć problemy istotne dla pracy, takie jak sytuacja rodziny dziecka z niepełnosprawnością czy godność osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Druga część opisuje metodologię badań własnych. Zawiera cel badań, problemy badawcze oraz metody i techniki badań. Praca ma charakter jakościowy, osadzony w paradygmacie interpretatywnym. Wykorzystaną metodą jest wywiad pogłębiony. W tej części znajdują się informacje dotyczące sposobu, miejsca przeprowadzanych badań oraz opis osób wybranych do wywiadu. Ostatnia część pracy poświęcona jest interpretacji badań własnych. Zawarte są w niej opisy tego, jak kształtuje się poczucie godności rodziców w różnych sytuacjach związanych z posiadaniem dziecka z niepełnosprawnością. W tym miejscu zawarte są wnioski z wywiadów oraz osadzenie ich w badaniach innych autorów.

Celem pracy jest przedstawienie różnic między pojmowaniem wzoru macierzyństwa w poglądach dwóch pokoleń kobiet. Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwsze części to rozdziały teoretyczne, w którym prezentuję definicje i informacje potrzebne do zrozumienia tematu kobiety jako matki. Ta część pracy została oparta na dotychczasowym dorobku nauki w dziedzinie przemian współczesnej rodziny, ról w rodzinie oraz macierzyństwa. W trzeciej części metodologicznej opisuję przede wszystkim wybraną przeze mnie jakościową metodę prowadzenia badań i technikę wywiadu. W ostatnim rozdziale prezentuje wyniki badań przeprowadzonych w 2014 roku we Wrocławiu wśród młodszych i starszych matek. Przeprowadzone badania miały zweryfikować czy matki i ich dorosłe córki, które już mają własne dzieci, pojmują wartość macierzyństwa w podobny sposób oraz jaka jest różnica w świadomości roli matki u młodych i starszych matek. Pomiędzy starszymi i młodszymi matkami w kwestii realizacji roli matki dochodziło do: zderzenie postaw pomiędzy matką i córką, silnego przekazu pokoleniowego, wyraźnego wpływu matki na córkę oraz oporu córki wobec wpływu matki.

W niniejszej pracy została podjęta problematyka dotycząca rodzin wychowujących dziecko z zespołem Aspergera. Przedstawiono tu ich strategie adaptacyjne do nowej i trudnej sytuacji. Jej treść odpowiada na pytania: jakie emocje towarzyszą rodzicom w wychowywaniu dziecka z zespołem Aspergera? Jak rodziny radziły sobie z nietypowym zachowaniem dziecka? Jakie aspekty życia codziennego są najtrudniejsze dla rodzin wychowujących dziecko z ZA? Jak rodziny doświadczały procesu adaptacji, poszczególnych jego etapów? Na jakim etapie adaptacyjnym są obecnie badane rodziny? Oraz jakie są uwarunkowania procesu adaptacji w badanych rodzinach? Potwierdza wnioski innych badaczy dotyczące rozpoznania emocji, których doświadczają rodzice dziecka z niepełnosprawnością, a są nimi uczucie zagubienia i niezrozumienia sytuacji, osamotnienia, strach przed konfrontacją z innymi dziećmi i ich rodzicami, poczucie żalu, wstydu, niesprawiedliwości, ale także duma z ponadprzeciętnej inteligencji lub umiejętności dziecka. Opisuje sposoby radzenia sobie rodziców z nietypowym zachowaniem ich niepełnosprawnego potomstwa. Są nimi własne pomysły rodziców, takie jak: częste pochwały za wykonane zadanie, przedstawianie związków przyczynowo-skutkowych konkretnych czynności, wskazywanie na wielką wagę wykonywanych obowiązków, odpowiednia organizacji domu, codzienności, przestrzeni, trzymanie się rutyny oraz powtarzalnych rytuałów. Najtrudniejszymi aspektami życia codziennego, z którymi borykają się badane rodziny są spontaniczności, niska świadomość społeczna, problemy w uzyskaniu odpowiedniej diagnozy oraz egzekwowaniu prawa do zapewnienia dziecku odpowiedniej edukacji odpowiadającej jego specjalnym potrzebom. Opisuje etapy procesu adaptacji, przez które przechodziły badane przeze mnie rodziny oraz określić na jakim etapie przystosowania się do sytuacji aktualnie się znajdują, a w każdym z opisywanych przypadków jest to etap konstruktywnego przystosowania się do sytuacji. W procesie adaptacji rodziny do wychowania dziecka z zespołem Aspergera ważnymi czynnikami jest uzyskanie odpowiedniej diagnozy i pogodzenie się z nią. Ponieważ proces ten nie jest łatwy, wielkie znaczenie ma wówczas wsparcie najbliższych (współmałżonka, najbliższej rodziny lub znajomych). Kiedy już rodzice pogodzą się z trudną sytuacją, muszą stawić czoła wielu formalnościom, których trzeba dopełnić, aby ich dziecko otrzymało odpowiednią opiekę oraz należne mu ulgi czy przywileje. Nierzadko rodzice napotykają wtedy wiele trudności ze strony placówek edukacyjnych lub nawet diagnostycznych. Ostatnim z etapów pełnego przystosowania się jest podjęcie kroków do tego, aby dostosować życie i funkcjonowanie swojej rodziny do szczególnych potrzeb dziecka z ZA. Sposobem na to aby wspierać rodzinę w tym trudnym okresie jest okazanie zrozumienia dla niecodziennego zachowania ich dziecka, próba odciążenia rodziców od codziennych obowiązków oraz zwiększenia świadomości ich otoczenia na temat zespołu Aspergera.

Tematem niniejszej pracy jest: ,,Sytuacja szkolna dzieci wychowujących się w rodzinach dysfunkcyjnych w opinii nauczycieli.’’ W rozdziale pierwszym dokonano analizy rodziny jako środowiska wychowawczego. Ukazano w nim pojęcie i definicje rodziny. Następnie przedstawiono funkcje i strukturę rodziny. Kolejne treści rozdziału dotyczą stylów wychowania w rodzinie oraz istoty dysfunkcyjności środowiska rodzinnego. Czytelnik zapozna się tutaj z informacjami na temat czynników sprzyjających powstawaniu rodziny dysfunkcyjnej, zapozna się z rodzajami takiej rodziny oraz ze skutkami dla wychowania dzieci z rodziny dysfunkcyjnej. W drugim rozdziale skupiono się na uczniu szkoły podstawowej. Przedstawiono tu funkcjonowanie dziecka w roli ucznia, jego podstawowe prawa i obowiązki szkolne. Następnie dokonano charakterystyki środowiska szkolnego dziecka ze szkoły podstawowej, wskazano na trudności, z jakimi może zmagać się dziecko na tym etapie edukacji. W rozdziale trzecim przedstawiono podstawy metodologii badań własnych. Ukazano tu przedmiot i cele podjętych badań, sformułowano problemy i hipotezy badawcze. Następny okres to zmienne i ich wskaźniki. W kolejnym podrozdziale wyszczególniono metodę, technikę i narzędzie własnych badań. Rozdział zawiera również opis organizacji badań, ich strategii oraz kwestie etyki badawczej. W rozdziale czwartym przedstawiono wyniki badań własnych, w którym zamieszczono: charakterystykę socjodemograficzną respondentów i wnioski wynikające z badań połączone z weryfikacją hipotez. Wyniki badań prezentowano w formie wykresów z podziałem procentowym odpowiedzi. Celem niniejszej pracy było poznanie i opisanie sytuacji szkolnej dzieci z rodzin dysfunkcyjnych na podstawie opinii nauczycieli. Otrzymane wyniki badań ilościowych pozwoliły na osiągnięcie celów badawczych i odpowiedzi na problemy badawcze.

Tematem mojej pracy licencjackiej jest organizacja zajęć edukacji środowiskowej sprzyjających budowaniu świadomości ekologicznej. Podjęłam się analizy tego zagadnienia ze względu na osobiste obserwacje poczynione podczas realizacji praktyk pedagogicznych w placówkach edukacyjnych. Jak zauważyłam, rzeczywistość szkolna często rozmija się z założeniami metodycznymi regulującymi realizację zajęć edukacji środowiskowej, co znacząco wpływa na efektywność procesu nauczania - uczenia się. Zdecydowałam się na tę grupę wiekową, ponieważ szczególnie w edukacji wczesnoszkolnej dostrzegam zagrożenie nadmiernej koncentracji na poznawczej funkcji szkoły, ze stratą w sferach pozostałych funkcji. Moja praca ma charakter projektowy, składa się ze wstępu, trzech rozdziałów, zakończenia oraz bibliografii. Pierwszy rozdział teoretyczny stanowi analizę problematyki pracy w świetle literatury przedmiotu i został podzielony na 3 podrozdziały. W pierwszym podrozdziale omówiłam przebieg oraz uwarunkowania poszczególnych płaszczyzn rozwoju ucznia klas I-III. W drugim opisałam założenia edukacji środowiskowej, sposób jej realizacji oraz zdefiniowałam pojęcie świadomości ekologicznej. W trzecim podrozdziale opracowałam sylwetkę współczesnego nauczyciela-konstruktywisty z wyszczególnieniem jego kompetencji i zadań oraz historycznych konotacji tej grupy zawodowej. Rozdział drugi jest przedstawieniem autorskiego projektu działań edukacyjnych ,,Miasto żyje", którego głównym celem było wspieranie budowania przez uczniów świadomości ekologicznej na drodze bliższego poznania bogactwa i różnorodności miejskiej fauny i flory. Ten rozdział został podzielony na 3 podrozdziały. W pierwszym przedstawiłam teoretyczne założenia oraz cele projektu edukacyjnego, natomiast w drugim odniosłam teorię do autorskiego projektu omawiając cele, jakie postawiłam przed cyklem zajęć, który zamierzałam zrealizować z uczniami. Trzeci podrozdział opierał się na 5. autorskich scenariuszach zajęć zintegrowanych, w których zawarłam procedury osiągania celów, cel ogólny oraz cele szczegółowe oraz zakładany przebieg zajęć. W trzecim rozdziale celem moich rozważań była ewaluacja w procesie dydaktycznym, ten rozdział został podzielony na 4 podrozdziały. W pierwszym zaprezentowałam teoretyczne ujęcie procesu ewaluacji, wskazałam zasady jej przeprowadzenia oraz wynikające zeń wartości. W drugim podrozdziale omówiłam warunki realizacji projektu, opisując klasę, z którą pracowałam oraz zaplecze szkoły, w której odbywały się zajęcia, natomiast trzeci podrozdział stanowił dokładny opis przeprowadzonych zajęć w oparciu o skonstruowane przeze mnie scenariusze. W czwartym dokonałam autoewaluacji w oparciu o ocenę koleżeńską przekazaną przez nauczyciela-wychowawcę, opinie uczniów zebrane na drodze badania oraz moje własne odczucia i refleksje. Pracę wieńczy zakończenie, w którym odniosłam się do treści poruszanych w całej pracy, podsumowałam zrealizowany projekt własnych działań edukacyjnych oraz zamieściłam uwag