Grant OPUS 18 dla dr hab. Małgorzaty Kwapińskiej - Sobol prof. UWr

 

Miło nam poinformować, że dr hab. Małgorzata Kwapińska - Sobol, prof. UWr z Zakładu Psychologii Osobowości naszego Instytutu otrzymała grant w ramach konkursu Narodowego Centrum Nauki Opus 18 na projekt "Perspektywa temporalna i zaburzenia rytmów dobowych jako predyktory stresu oraz symptomów depresji po porodzie". Kwota finansowania wynosi aż 1 132 579 zł. Badanie realizowane będzie w Polsce, w Austrii i we Włoszech.

W streszczeniu projektu czytamy: "Mówi się, że 'szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko'. Potwierdzają to również wyniki badań. Małe dziecko reaguje radością na widok uśmiechniętej matki, natomiast płaczem i przestrachem, kiedy widzi smutek na jej twarzy. Kobieta zadowolona z życia i doświadczająca pozytywnych emocji, okazuje je również w obecności dziecka, dzięki temu czuje się ono akceptowane i ma poczucie, że sprawia radość matce samą swoją obecnością. Szczęśliwa matka stanowi też model sposobu życia, który dziecko może naśladować. Szczególnie ważne dla rozwoju psychicznego dziecka są pierwsze miesiące jego życia, kiedy kształtują się podstawowe sposoby odczuwania i reagowania na otoczenie. Dlatego tak istotny jest stan emocjonalny matki w tym czasie. Jednak okres po porodzie jest jednym z najtrudniejszych wyzwań, z jakimi konfrontują się rodzice. Jak pokazują wyniki badań, narodziny dziecka wiążą się z doświadczaniem silnych pozytywnych, ale też i negatywnych emocji. Szacuje się, że około 10-15% kobiet w Polsce przejawia symptomy depresji w okresie poporodowym. Wśród krajów europejskich najniższe wskaźniki symptomów depresji po porodzie stwierdza się w Austrii (ok. 5%), natomiast najwyższe we Włoszech (ok. 40%).

Celem projektu jest zbadanie zależności między perspektywą czasową, zaburzeniami rytmów dobowych oraz stresem i symptomami depresji po porodzie. Przypuszczamy, że perspektywa czasowa kobiety w ciąży, jak również jej partnera, będzie modyfikować zależność między zaburzeniami rytmów dobowych a stresem i symptomami depresji kobiety po porodzie. (...) Dlaczego sądzimy, że perspektywa czasowa w okresie ciąży ma tak duże znaczenie dla stanu emocjonalnego kobiety w okresie poporodowym? Perspektywa czasowa to tendencja do koncentracji na przeszłości, teraźniejszości i przyszłości połączona z pozytywną lub negatywną oceną danego obszaru czasu. Narodziny dziecka, zwłaszcza pierwszego, to z kolei jedna z największych zmian życiowych. W sytuacji konfrontacji z poważną zmianą szczególnego znaczenia nabiera ustosunkowanie do tego, co minęło i do nowej rzeczywistości, która nadchodzi. Dlatego oczekujemy, że postawa wobec przeszłości i przyszłości będzie miała szczególny wpływ na radzenie sobie przez kobietę z zaburzonymi przez nowonarodzone dziecko rytmami dnia i nocy. Będzie się to odzwierciedlać w poziomie stresu i stanie emocjonalnym kobiety. Ponadto nasze dotychczasowe badania pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym wykazały, że koncentracja na negatywnej przeszłości przed zabiegiem nasilała doświadczanie bólu i stresu po zabiegu, a wyniki wykonanej przez nas metaanalizy badań dotyczących uwarunkowań bólu pooperacyjnego pokazały, że najsilniejszym spośród przebadanych czynników psychologicznych predyktorem bólu pooperacyjnego było wyolbrzymianie zagrożeń w przyszłości. (...) Wyniki uzyskane w planowanych badaniach wzbogacą wiedzę dotyczącą predyktorów psychologicznych stresu i symptomów depresji po porodzie. Wiedza ta jest tym bardziej istotna, że okres ciąży i pierwsze miesiące po porodzie to czas, w którym większość kobiet regularnie odwiedza lekarza. Dzięki temu pojawia się możliwość działań diagnostycznych, jak i oddziaływań prewencyjnych oraz terapeutycznych wobec kobiet z grup ryzyka wystąpienia symptomów depresji po porodzie. Uzyskane wyniki będzie można wykorzystać do opracowania programów szkoleniowych dla ginekologów i położnych, uwrażliwiających na znaczenie ustosunkowaniu do czasu kobiet w okresie ciąży oraz do przygotowania zestawu narzędzi diagnozujących poziom ryzyka wystąpienia symptomów depresji po porodzie". 

Serdecznie gratulujemy i życzymy pomyślnej realizacji badań!